U. G‘afUrov, Q. SharIpov

foYDaNING TaQSIMLaNIShI
Sizning  korxonangizning  dastlabki  moliyaviy  natijasi  yalpi  foyda 
ko‘rinishida  bo‘ladi.  Yalpi foyda  –  bu  yalpi  daromad  yoki  tushumdan 
ishlab chiqarish xarajatlarining farqidir. Biroq siz hali yalpi foydani to‘liq 
o‘z  ixtiyoringizga  ko‘ra  ishlata  olmaysiz.  Buning  uchun,  avvalo,  korxona 
yalpi  foydasini  taqsimlash  zarur  bo‘ladi. 
Yalpi  foyda
Ijara  haqi
Kredit  foizi
Sof  foyda
Xayriya  va 
boshqa 
fondlar
Soliqlar

---

95
Birinchi  navbatda  yalpi  foydadan  boshqa  iqtisodiy  subyektlarga  turli 
to‘lovlar  amalga  oshiriladi.  Bu  to‘lovlarga  boshqalarning  yer  va  binolari-
dan foydalanganlik uchun ijara haqi, qarzga olingan pul mablag‘lari uchun 
to‘lanadigan  foizni  kiritish  mumkin.  Bundan  tashqari,  korxonalar  davlat 
va mahalliy hokimiyat organlari budjetiga soliqlar to‘laydilar, turli xayriya 
va  boshqa  fondlarga  mablag‘lar  kiritadilar.  Mablag‘larning  qolgan  qismi 
k
orxona  sof  foydasini  tashkil  etadi.
Sof  foyda
Ijtimoiy 
fondlar
Jamg‘arish
Atrof-muhit 
muhofazasi
Kadrlarni 
tayyorlash
Tadbirkor 
daromadi
O‘z navbatida sof foyda ham taqsimlanadi. Sof foydadan korxonaning 
ishlab  chiqarish  va  ijtimoiy  ehtiyojlariga,  shuningdek,  jamg‘arish  (ishlab 
chiqarishni kengaytirish)ga, atrof-muhit muhofazasi, xodimlarni tayyorlash 
va  qayta  tayyorlash  va  boshqa  maqsadlarga  sarflanadi.