Bolalarni tabiat bilan tanishtirish metodikasi fani

2. Qish fasliga tavsifnoma  

2.1. Ob-havodagi o'zgarishlar. 

Kalendar  bo'yicha  qish  birinchi  dekabrdan  boshlanadi.  Aslini  olib  qaraganda,  qish  ba'zi 

hollarda ilgariroq boshlanishi ham  nuimkin, chunki xalq maqolida aytilganidek: «Yil yilga to'g'ri 

kelmaydi». 

Ob-havodagi  o'zgarishlar.  Ycrning  ustki  qatlamini  qor  qoplashi  va  suvlarning  muzlashi 

qishning boshlanishidan darakdir. 

O'zbekistonda qish o'ziga xos xususiyatga ega. Qor qatlamlari  mumtoz bo'lmay, tez eriydi 

va  qishda  bir  necha  martagina  yog'adi.  Odatda  qor  dekabr  oyining  boshlarida  yog'adi.  Qishning 

ikkinchi yarmida — yanvar oyida, fevral oyining boshlarida ko'proq qor yog'adi, mart oyida ham 

bir oz yog'ishi mumkin. 

Dekabr oyida sovuq tushib, teztez shamol esib turadi. Dekabr oyida barvaqt qor yog'ishi 

Toshkent sharoiti uchun xos bo'lgani bilan, bunday hoi kamdankam bo'ladi. Hatto, dekabr oyida 

shunday  kunlar  bo'ladiki,  bunda  harorat  +20+25  darajagacha  ko'tariladi.  Masalan,  1955  yilning 

dekabr oyida mahalliy vaqt bilan soat 6 dan 12 minut o'tganda bahordagi singari momaqaldiroq, 

chaqmoq bo'lib, do'l aralash yomg'ir yog'gan. 

Yanvar oyida odatda qor yog'adi, lekin tez erib ketadi. O'rtacha harorat butun oy davomida 

+4—6°C  atrofida  bo'ladi,  biroq  ba'zan  janubisharqdan  iliq  shamol  «garmsel»  esishi  natijasida 

haroratning  keskin  ko'tarilishini  payqash  mumkin.  Kunduz  kunlari  harorat  +17+20  darajagacha 

isiydi.  Vaqtincha  iliq  va  quyoshli  havo  bo'ladi.  Shunday  vaqtlarda  daraxtlar  va  butalar  kurtak 

chiqarib qoladi. Keyinchalik yengil ayoz ta'siri ostida astasekin yana havo sovib qoladi. 

Fevral  oyida  quyosh  yuqoriroq  ko'tariladi,  kun  ancha  uzayadi.  Fevralning  birinchi  o'n 

kunida  odatda  kun  iliq,  quruq  bo'ladi,  harorat  +17+19  darajagacha  ko'tariladi.  Ikkinchi  o'n 

kunlikda  unchalik  qattiq  sovuq  boimay,  kuchli  qor  yog'ib  o'tadi.  Ba'zi  vaqtlarda  uchinchi  o'n 

kunlikda  ham  qattiq  sovuq  tushib,  qor  quruq  yog'adi.  Daraxtlarning  shoxlari  oqarib,  qattiqqina 

qor qatlami hosil bo'ladi. Qushlar ovqat topib yeyishga qiynaladilar.