К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

принципларга 
асосланади: 
•
меҳнат қилиш ва ишни эркин танлаш ҳуқуқини амалга оширишда 
барча фуқароларга жинси, ёши, ирқи, миллати, тили, ижтимоий келиб 
чиқиши, мулкий аҳволи ва мансаб мавқеидан, динга муносабати, 
эътиқодидан, жамоат бирлашмаларига мансублигидан, шунингдек 
ходимларнинг ишчанлик жиҳатларига ҳамда улар меҳнатининг 
натижаларига боғлиқ бўлмаган бошқа ҳолатлардан қатъи назар тенг 
имкониятларни таъминлаш; 
•
кишиларнинг меҳнат ва тадбиркорлик ташаббусларини қўллаб-
қувватлаш ва рағбатлантириш, уларда меҳнат қилиш ва ҳаёт кечиришда 
муносиб шароитларни таъминлайдиган унумли ва ижодий меҳнат 
қобилиятини ривожлантиришга кўмаклашиш; 
•
меҳнат қилишнинг ихтиёрийлиги; 
•
иш билан таъминланиш соҳасида ижтимоий кафолатлар бериш ва 
аҳолини ишсизликдан ҳимоя қилишни таъминлаш; 
•
ижтимоий ҳимояга ўта муҳтож ва иш топишда қийналаётган 
фуқаролар учун мавжуд иш жойларини сақлаб қолаётган ва янги иш 
жойларини яратаётган иш берувчиларни рағбатлантириш; 
•
иш билан таъминлаш соҳасидаги тадбирларни иқтисодий ва 
ижтимоий сиёсатнинг бошқа йўналишлари билан мувофиқлаштириш; 
•
аҳолини иш билан таъминлаш чора-тадбирларини ишлаб чиқиш, 
амалга ошириш ва уларнинг бажарилишини назорат қилишда давлат 
органлари, касаба уюшмалари, ходимларнинг вакиллик органлари ва иш 
берувчиларнинг ўзаро ҳамкорлиги; 
•
аҳолини иш билан таъминлаш муаммоларини ҳал қилишда 
давлатлараро ҳамкорлик ва бошқалар. 

---

102 
3.5-расм. Меҳнат бозорининг муфассал таркиби 
Меҳнат бозори 
Иш кучига талаб 
Иш кучи таклифи 
Бандлик 
Бўш иш 
жойлари 
Иш 
излаётганлар 
Ёлланма 
ходимлар 
Расм
ий
бан
длик
Н
орас
ми
й бан
длик
Н
уф
уз
ли, ю
қори ҳ
ақ
тў
ла
надига
н 
иш ж
ойл
ари
Н
уф
уз
сиз
, к
ам
ҳақ
тўлана
дига
н 
иш ж
ойл
ари
И
ш 
из
лаё
тг
анлар 
сиф
ати
да ра
сми
й 
рўйхатга 
олин
ган
лар
Расми
й и
шс
из
ма
қоми
га э
гала
р 
Мус
та
қил и
ш из
лаё
тг
анла
р в
а 
ишлаш
ни
ҳ
оҳлов
чилар
Ма
ла
кали и
ш к
уч
и 
Ма
ла
кас
из
и
ш к
уч
и 
Мамла
катд
ан 
нора
см
ий
ч
иқиб 
кетга
нлар
Ёрдам б
ерувч
и ои
ла 
аъ
зо
лари в
а 
тадб
ир
корла
рг
а 
м
еҳнат 
мун
оса
батларини
рас
ми
йла
штирм
ас
да
н ёр
дам 
бе
рув
чилар
В
ақти
нч
алик 
бир
г
алли
к 
ишларн
и 
ба
ж
арувч
илар
П
атент
сиз
ф
ао
лия
т оли
б 
бора
ёт
ган та
дб
ир
корла
р 
Ҳ
ақ
тўлп
ан
ад
иг
ан ж
амоат
ишларид
а б
ан
дла
р 
Я
нги и
хти
сос
ли
кк
а 
ўқ
ит
илаё
тг
ан 
ша
хсл
ар

---

103 
Ҳозирги вақтда ҳар йили мамлакат меҳнат бозорига таълим 
муассасаларини тамомлаган, меҳнатга лаёқатли ёшга етган 600 мингдан 
ортиқ ёшлар чиқмоқда. Шу билан бирга миллий иқтисодиётдаги таркибий 
ўзгаришлар натижасида 250 мингга яқин киши пенсия ёшига етиб, меҳнат 
бозорини тарк этмоқда. Меҳнат ресурсларининг бу даражада кўпайиши 
меҳнатга лаёқатли аҳолининг иш билан бандлиги муаммосини ҳал этишга 
янгича ёндашувларни талаб этмоқда. 
Иш 
билан 
бандлик 
соҳасида 
давлат 
сиёсатини 
янада 
такомиллаштириш, иш билан банд бўлмаган аҳолини, айниқса, мамлакат 
ёшларини ишга жойлаштириш бўйича чора-тадбирлар самарадорлигини 
ошириш, меҳнат ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва меҳнат муҳофазасини 
кучайтириш, аҳолининг иш билан бандлигини таъминлаш бўйича 
мувофиқлаштирилган самарали ишларни амалга оширишда давлат ва 
хўжалик бошқаруви органлари, маҳаллий ижро ҳокимияти органларининг 
масъулиятини тубдан кучайтириш мақсадида Ўзбекистон Республикаси 
Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги олдига бир қатор янги 
вазифалар қўйилди. 
Вазирлик ва унинг тузилмаларининг