108
GLOSSARIY
Adolat
(arabcha – odillik, to‘g‘rilik) – insoniyatning azaliy orzusi, ezgu g‘oyasi,
ma’naviyat, axloq va huquqning me’yoriy kategoriyalaridan biri.
Barqarorlik
–
tinchlik, osoyishtalik va ijodiy mehnat muhiti qat’iy hamda
mustahkam o‘rnatilgan muhim sharoit.
– (arabcha – ona yurt, o‘lka) kishilarning yashab turgan,
ularning av-
lod-ajdodlari tug‘ilib o‘sgan joyi, hududi, ijtimoiy muhiti, mamlakatidir.
Globallashuv
(lot. globus – shar, yer sayyorasi) – jahon taraqqiyotida shakl-
langan yangi umumsayyoraviy tartibotlar, davlatlar va kishilar o‘rtasida o‘zaro
aloqalarning kengayishi, dunyo miqyosida axborot makoni, kapital, tovar hamda
ishchi kuchi bozoridagi integratsiyalashuv, ommaviy madaniyat namunalarining
keng tarqalishini ifoda etuvchi tushuncha.
Immunitet
– (lotincha – ozod bo‘lishi, qutulishi) insonni turli ta’sirlardan hi-
moya qilishga qodir reaksiyalar majmuyidir.
Innovatsiya
(inglizcha – innovatsion) yangilik kiritish degan ma’noni
bildira-
Imij
(ing. image – qiyofa, tasvir) muayyan shaxs, tashkilot yoki boshqa ijti-
moiy obyektga nisbatan kishilar ongida shakllangan qiyofadir. U kishilar ongiga,
hissiyotlariga, faoliyatiga hamda xatti -harakatlariga ta’sir o‘tkazadi.
Inson
– olamdagi boshqa biologik mavjudotlardan ajralib turadigan muhim
xususiyatlarga, ya’ni aql, ma’naviyat,
madaniyat, axloq, tafakkur,
til va boshqa
jihatlarga ega bo‘lgan ijtimoiy mavjudotdir.
Islohot
– (arabcha «islohot» – yaxshilash tuzatish) – isloh qilish, tubdan o‘zgar-
tirish, qaytadan qurish, yangidan tashkil qilish.
Komillik
– insonning kamolotga erishuv jarayonidagi barkamolligi darajasini
ifodalovchi tushuncha. Nodonga nisbatan oqil, loqaydga nisbatan sergak, baxilga
nisbatan saxiy, tanbalga nisbatan serg‘ayrat, qo‘rqoqqa nisbatan botirlik kabi xis-
latlar o‘ziga xos o‘lchov vositasini o‘taydi.
– ma’naviy taraqqiyot mahsuli,
inson aql -zakovati bilan
yaratilgan, kelajak avlodni ezgu taraqqiyot sari yetaklash xususiyatiga ega bo‘lgan,
ajdodlardan avlodlarga o‘tib kelayotgan azaliy qadriyatlar majmuyini ifodalay-
digan tushuncha.
Ma’naviya
ilmiy, badiiy, axloqiy, diniy tasavvurlari va tushunchalari majmuyidir.
(arabcha – bilish, bilim, ma’lumot, tanish, tanishish) – tabiat, jamiyat
va inson mohiyati haqidagi bilimlar, ma’lumotlar, ta’lim- tarbiya va maorif tizimi
uyg‘unligini ifodalovchi tushuncha.
109
– shaxs, ijtimoiy guruh, millat, jamiyatni turli zararli
g‘oyaviy ta’sirlardan himoya qilishga xizmat qiladigan g‘oyaviy-nazariy qarashlar
va qadriyatlar tizimi hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: