M abduraimova, N. Abdullaeya

 
Hodisalar yuz berishi mumkin bo‘lgan holatdagi hodisalar soni 
 
Masalan, agar tangani ming marta tashlansa, unda: 

tanganing burgut tomoni tushish ehtimolligi 500 ga teng; 

---

190 

hodisalar yuz berishi mumkin bo‘lgan holatdagi hodisalar soni 1000 ga 
teng. 
Yuz berishi mumkin bo‘lgan ko‘plab hodisalardan bittasining yuz berish 
ehtimolligi birga teng bo‘lganda nimadir yuz berishi kerak. 
Tanga tashlashda ikki hodisa: burgut vareshkaning tushishi yuz berishi 
mumkin. Agar burgut tushish ehtimolligi ½ ga teng bo‘lsa (to‘g‘ri tangada), reshka 
tushish ehtimolligi ham ½ (= 1- ½) ga teng bo‘ladi. Agar tanga noto‘g‘ri tanga 
bo‘lsa, burgut tomonning tushish ehtimolligi ½ dan katta bo‘lar edi, masalan 2/3 ga 
teng bo‘lsa, reshkaning tushish ehtimolligi 1– 2/3 = 1/3 ga teng bo‘lar edi. 
Umumiy holatda barcha yuz berishi mumkin bo‘lgan ehtimolliklarning 
summasi birga teng. Bu tasdiqni vafot etishdan sug‘urtalash misolida ko‘rib 
chiqamiz. Sug‘urtalangan shaxs bir yil davomida vafot etishi yoki vafot etmasligi 
mumkin. Bu ikki holat sug‘urtalangan shaxsning hayotiga nisbatan o‘zaro inkor 
qiluvchi hodisalarning to‘liq jamlanmasini ko‘rsatadi. 
Nogironlik holatidan bir yilga sug‘urtalash amalga oshirilganda o‘zaro inkor 
qiluvchi hodisalarning to‘liq jamlanmasi quyidagilardan iborat bo‘ladi: 

sug‘urtalangan shaxs vafot etdi; 

sug‘urtalangan shaxs hayot va sog‘lom; 

sug‘urtalangan shaxs nogiron bo‘lib qoldi. 
Ehtimollar nazariyasida alohida, bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan hodisalar 
tushunchasi muhim hisoblanadi. Hodisalarning xususiyatini aniqlashda, bir-biriga 
bog‘liq bo‘lmagan hodisalar sifatida birining yuz berishi ikkinchisini keltirib 
chiqarmaydigan hodisalar nazarda tutiladi. 
Masalan, tanga tashlashda tangani birinchi tashlanishining natijasi uning 
ikkinchi tashlanishining natijasiga ta’sir ko‘rsatmaydi.
Hattoki, agar tanganing burgut tomoni ketma-ket o‘n marta tushganda ham, 
o‘n birinchi tashlashga ularning hech qanday ta’siri bo‘lmaydi. 
Bir biriga bog‘liq bo‘lmagan ikkita hodisaning yuz berishi ular yuz 
berishining o‘z ehtimolligiga bog‘liq.
Xususan, ikkita burgut yoki ikkita reshkaning ketma-ket tushishi 

---

191 
½ x ½ = ¼ ga teng.
Hech bo‘lmaganda bitta reshkaning tushish ehtimolligi 1- ¼ = ¾ ga teng. Bu 
tasdiqlar tangani ikki marta tashlashdagi ehtimolliklar 1-jadvalda o‘z isbotini 
topganligini ko‘rishimiz mumkin.