Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

 Darslik
 
 
41 
1.
Aholi geografiyasining tadqiqot predmeti nima? 
2.
Aholi geografiyasining boshqa geografik fanlar bilan aloqasini 
tushuntiring. 
3.
Aholi geografiyasini rivojlanishiga katta xissa qo’shgan olimlarni sanab 
bering. 
4.
Yer shari aholisi soni va uning o’sishini tushintiring. 
5.
Yer shari aholisining vertikal mintaqalar bo’ylab joylashuvini izohlang. 
6.
Xalqaro migrantlar, asosan, qanday toifalarga bo’linadi? 
Mavzuga doir asosiy tushunchalar: 
Aholi
– Yer yuzida yoki uning muayyan hududi: qit’a, mamlakat, 
ma’muriy birlik yoki shahar, qishlog’ida istiqomat qiluvchi insonlar majmui.
Aholi zichligi
– muayyan bir hududda aholining joylashuv darajasi 
bo’lib, aholining maydonga nisbatini bildiradi, ya’ni 1 km
2
hududga to’g’ri 
keluvchi aholi soni hisoblanadi. 
 Demografik o’tish
– aholi takror barpo bo’lishining bir bosqichdan 
boshqasiga o’tish jarayoni bo’lib, hozirda olimlar an’anaviy turg’unlik, demografik 
portlash, depopulatsiya va zamonaviy turg’unlik bosqichlarini ajratishadi. 
 Migratsiya
(lotincha, “migratio” - ko’chish) – kishilarning yashash, 
ishlash, o’qish maqsadida, ma’muriy chegaralardan o’tgan holda, bir manzilgohdan 
ikkinchi manzilgohga doimiy yoki ma’lum muddatga ko’chishi bo’lib, aholining 
hududlar bo’ylab harakati hisoblanadi. 
 Urbanizatsiya
(lotincha, urbus – “shahar”) – shahar aholisining 
ko’payishi va shaharda xo’jalik mahsulotlari, xizmat ko’rsatish sohalarining 
to’planishi hisobiga mamlakat miqyosida shahar roli va ahamiyatining ortishi 
hamda shahar turmush-tarzining keng yoyilish jarayoni. 
Nazorat savollari va topshiriqlar: 

---