Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

58-rasm.
Bibliya kitobi

---

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
146 
Antioxiya, Quddus, Gruzin, Serb, Rumin, Bolgar, Kipr, Ellada, Alban, Polyak, 
Chexiya, Slovakiya, Rus va Amerika cherkovlari vujudga keldi. Bu cherkovlardan 
eng kattasi Rus pravoslav cherkovi (RPCH, boshqa rasmiy nomi Moskva 
patriarxati) bo’lib, unga 19 ming cherkov va 127 yeparxiya birlashgan. Bulardan 
150 dan ortiq cherkov va 5 yeparxiya chet elda faoliyat olib boradi. Pravoslav 
oqimida sirli rasm-rusumlar muhim o’rin egallaydi. Cherkov ta’limotiga ko’ra, 
bunday paytlarda Xudo tomonidan dindorlarga alohida savoblar nozil bo’ladi. 
Katolik oqimi
Xristianlikning yirik yo’nalishlaridan biri katolik oqimidir. U 
Yevropa, Osiyo, Afrika va Lotin Amerikasi mamlakatlarida tarqalgan bo’lib, 
muxlislari taxminan 800 mln. kishini tashkil etadi.
Katolitsizm “umumiy, dunyoviy” degan ma’nolarni ifodalaydi. Uning 
manbai – uncha katta bo’lmagan Rim Xristian 
jamoasi bo’lib, rivoyatlarga ko’ra uning 
birinchi Yepiskopi apostol Petr bo’lgan. 
Katolik diniy ta’limotning asosini Muqaddas 
kitob va Muqaddas yozuvlar tashkil qiladi. 
Biroq pravoslav cherkovidan farqli o’laroq 
katolik cherkovi Muqaddas yozuvlar deb 
nafaqat avvalgi yetti Butun Olam Xristian 
Soborlarining qarorlarini, balki hozirgacha 
bo’lib o’tgan barcha Soborlar qarorlarini, 
bundan tashqari Papaning maktublari va qarorlarini ham hisoblaydi. Shuningdek, 
cho’qintirish marosimi ham muqaddas udum hisoblanadi (59-rasm).
Katolitsizmda Bibliyani sharhlash huquqi faqatgina ruhoniylarga beriladi, 
chunki ular uylanmaslik – 
selibat
haqidagi diniy talabga amal qiladilar. Diniy 
ibodatlar dabdabali va soxtalashtirilgan ko’rinishga ega, diniy o’qish, duo, iltijolar 
lotin tilida olib boriladi. Pravoslaviyadagi kabi katolisizmda ham farishta, ikona, 
ilohiy kuch, chirimaydigan marhum jasadlariga sig’inish odatlari mavjuddir.