Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги мирзо улуғбек номидаги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

 
2.24-расм. Бир қатламли ташқи тўсиқ конструкциясидан иссиқлик ва 
сув буғи оқимини ўтиши 

---

86 
 
2.25-расм. Иссиқлик изоляция қатлами ташқи тўсиқ конструкциянинг 
ички томонида жойлашганда, конструкциядан иссиқлик ва сув буғи 
оқимининг ўтиши 
 
Аксинча, иситиладиган хона ташқи тўсиқ конструкциясининг ички 
қисми зич материалдан (сув буғи оқимини кам ўтказадиган) қилинган, ташқи 
қисми ғовак материалдан (сув буғи оқимини кўп ўтказадиган) қилинган 
бўлганда, конденсацион намлик ҳосил бўлмаслик эҳтимоли кафолатланган 
(2.26-расм). 
2.26-расмдан кўриниб турибдики, бу ҳолатда ташқи тўсиқ 
конструкциянинг ичида сув буғининг максимал парциал босими 
Е
чизиғи 
ва сув буғининг парциал босими 
е
чизиғи бир-бири кесишмайди. 
2.26-расм. Ташқи тўсиқ конструкциясининг ички томонидан иссиқлик 
ва буғ изоляция қатламлари жойлашганда, конструкциясидан иссиқлик 
ва сув буғи оқимини ўтиши 

---

87 
Ташқи иссиқлик изоляцияси нафақат энергияни тежайди, балки 
бинони иссиқ ва қуруқ сақлайди. Шунинг учун, кўп ҳолларда ташқаридан 
иссиқлик изоляция қилишни, ичкаридан иссиқлик изоляция қилишга 
нисбадан “афзал” деб билиш керак. 
Такрорлаш ва мунозара учун саволлар: 
1. Иссиқлик кўприги – бинонинг тўсиқ конструкциясини қандай жойи? 
2. “Иссиқлик кўприги” қачон пайдо бўлиши мумкин? 
3. Конструкциянинг шаклига ва материалига боғлиқ ҳолда ўзгарадиган 
иссиқлик кўпригини турларини гапиринг? 
4. Энг типик "иссиқлик кўприклари" нима? 
5. "Иссиқлик кўприклари"ни мавжудлиги қандай салбий оқибатларга 
олиб келади? 
6. "Иссиқлик кўприклари" пайдо бўлмаслиги учун қандай чораларни 
кўриш керак? 
7. "Иссиқлик кўприклари" йўқотилса қанча энергияни тежаш имконини 
беради? 
8. Герметизация қилинмаган турар-жой биносидаги ҳаво оқимлари ва 
иссиқлик йўқолишлар тўғрисида нималар биласиз? 
9. Энергия самарадор бинолар учун бош принцип, бинонинг атрофи 
бўйича қилинган иссиқлик изоляцияси қобиғида нималар бўлмаслиги шарт? 
10. Қурилиш материаллари ва ташқи тўсиқ конструкцияларнинг 
жисмида табиий ҳолда маълум миқдорда нима мавжуд? 
11. Бинода тез-тез учрайдиган герметик бўлмаган конструктив 
элементлар тўғрисида нималар биласиз?