Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги мирзо улуғбек номидаги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

 

---

80 
2.21-расм. Бинода тез-тез учрайдиган герметик бўлмаган конструктив 
элементлар:
1 - ертўланинг иситилган ва иситилмаган хоналари орасидаги 
эшик; 2- ички девор орқали ертўла ёпмасига кириш; 3- ертўла ёпмаси ва 
ташқи девор ўртасидаги уланиш; 4-канализация қувурининг ертўланинг 
иситилмайдиган қисмига ертўла ёпмаси орқали кириши; 5 - ташқи девор том 
қиялигининг герметизацияланган текислигидан ўтиши; 6 - канализация 
қувурининг кириш жойи; 7 - чордоқ люкини ўрнатиш жойи; 8 - тутун
қувурининг кириш жойи; 10 - мансарда ойнасини ўрнатиш жойи; 11-фасад 
деворини герметикланган текислик билан уланиш жойидаги чоклар; 12- 
фасад деворини юқори қисм теримини герметикланган текислик билан улаш 
жойидаги чоклар; 13- дераза ва дераза ости тахталарини ўрнатиш жойидаги 
чоклар; 14- кириш эшигининг ўрнатиш жойидаги чоклар. 

---

81 
картонига акрилат асосидаги елим ёки табиий каучук билан ишлов берилади. 
Ёғоч ёки фанера листлар орасидаги чоклар бутил резина ленталар билан 
ёпиштирилиши ёки қурилиш картонидан ленталарни кесиб, тегишли елимлар 
билан ишлов берилиши мумкин. 
Энг қийин нарса бу - сувалган девор билан пленкалар ёки плиталар 
уланган 
чизиқлар шаклидаги герметик чокларнинг герметиклигини 
таъминлашдир.
 
2.12. Девор ва шифтларда моғор ҳосил бўлиши 
Эски биноларнинг девор ва шифтларида айниқса, хоналарнинг 
бурчакларида ва деразаларнинг ёнбағирларида моғорнинг шаклланиши жуда 
тез-тез содир бўладиган муаммо ҳисобланади. Моғор ҳосил бўлишининг 
сабаблари нафақат ташқи деворнинг иссиқлик изоляциясига, шу жумладан, 
"иссиқлик кўприги"ни шаклланишига ҳам боғлиқ. 
Моғорнинг ўсиши учун намлик керак. Девор юзаси ҳарорати маълум 
бир нисбий намликда шудринг нуқтаси ҳароратидан паст бўлганда 
хоналардаги деворлар ҳаводаги намликнинг конденсацияланиши туфайли 
нам бўлади.
2.22-расмда хона ҳарорати нисбий намлиги ва шудринг нуқтаси 
ҳарорати ўртасидаги умумий муносабатнинг диаграммаси кўрсатилган. Агар 
хона ҳарорати 20°C, нисбий намлик 60% бўлса, девор юзасидаги шудринг 
нуқтаси ҳарорати тахминан 12°C, ҳаво ҳарорати 15°C ва нисбий намлик 70% 
да, девор юзасидаги шудринг нуқтаси ҳарорати тахминан 9,5°С бўлади. 
Моғор пайдо бўлишининг бошқа сабаблари сифатида ташқи деворларнинг 
ташқи сувоғини цоколдан кўтарилган ёки ёмғир ёғишидан намланиши, 
герметик бўлмаган тарновлар ва дренажларни келтириш мумкин. 
Девор ички юзаси ҳароратининг иссиқлик изоляция етарли бўлмаганда, 
"иссиқлик кўприк"лар бўлганда ва/ёки конвекция камлиги (бурчакларда, 
пардалар ортида, шкафлар ва бошқа катта мебеллар ортида) туфайли 
шудринг нуқтаси ҳароратидан паст бўлса ҳаводаги ортиқча намлик совуқ

---

82