O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Rivojlantiruvchi vazifa — 
texnologiya ta’limi mashrulotlari jarayonida o`quvchilarga 
aqliy, jismoniy, axloqiy, badiiy-estetik tarbiya va ta’lim berish, kasbgacha tayyorgarliklarini 
amalga oshirish orqali ularning barkamol shaxslar bo`lib etishishlariga yordam berishdan iborat. 
Texnologiya ta’limi fanining mazmuni shartli ravishda uchga, ya’ni texnologiya ta’limi 
tayyorgarligi, kasblar bo`yicha tayyorgarlik va kasbgacha maxsus tayyorgarlik qismlariga 
bo`linadi. Bu qismlar har bir dars va mashrulotlarning tarkibiga singib ketgan bo`lib, ularning 
o`qituvchilar va uslubchilar tomonidan ilmiy uslubiy nuqtai nazardan hisobga olingan holda tahlil 
qilib borilishi texnologiya ta’limi mashg’ulotlarining aniq maqsadga yo`naltirilgan 
bo`lishini ta’minlaydi. 
Mehnat ta’limaning yo`nalishlari maktab atrofidagi korxona, tashkilot va kasb-hunar 
kollejlarida keng tarkrlgan sohalar, kasblarga muvofiq tanlab olinadi. Shunga ko`ra har bir 
maktabda texnologiya ta’liming quyidagi yo`nalishlari asos qilib olinishi mumkin:
-
yog’och va unga ishlov berish texnologiyasi; 
-
metall va unga ishlov berish texnologiyasi; 
-
gazlamaga ishlov berish texnologiyasi; 
-
pazandachilik asoslari; 
-
qishloq xo`jaligi asoslari va boshqalar. 
5—7-sinflarda ushbu yo`nalishlardan- ayrim-lari tanlanadi va 8—9-sinflarda shu tanlangan 
yo`nalishlarga muvofiq holda ishlab chiqarish asoslari va kasbga yo`naltirish kursi 
o`qitiladi. 
Ushbu yo`nalishlarning har biri yuzasidan quyidagi bo`limlar bo`yicha o`zaro 
uygunlash-tirilgan nazariy balimlar beriladi va amaliy ish ko`nikmalari shakllantiriladi:
1. 
Materialshunoslik asoslari. 

---

2.
Asbob-uskunalar haqida ma’lumot va ishlatish usullari. 
3.
Mashina, mexanizm, stanoklar va moslamalarning umumiy tuzilishi va ishlatish asoslari. 
4.
Mahsulotlar ishlab chiqarish texnologiyasi. 
5.
Xalq hunarmandchiligi kasblari bo`yicha umumiy ma’lumotlar berish va o`zaro 
turdosh uchta kasb yo`nalishi bo`yicha kasbgacha tayyorgarlikniamalga oshirish. 
Bundan tashqari har bir asosiy yo`nalish bo`yicha uy-ruzror madaniyati va ung’a tegishli 
ta’mirlash ishlarini bajarish ko`nikmalari shakllantirilib boriladi. 
Har bir yo`nalish bo`yicha ishlatiladigan elektrotexnika vositalari, ulardan tutri 
foyda-lanish hamda ta’mirlash asoslari o`rgatiladi. 
Har bir asosiy yo`nalish bo`yicha kompyuter texnikasidan foydalanish masalalari 
yuzasidan dastlabki ma’lumotlarni berish ko`zda tutiladi. 
Har bir dars mazmuniga bog’liq holda iqtisodiy, huquqiy va ekologik bilimlar 
hamda xavfsizlik texnikasi qoidalari o`zaro uyg’un-lashtirilgan holda o`rgatib boriladi. 
5—7-sinflarda texnologiya ta’limi yo`nalish-larining hammasi uchun uyrunlashtirilgan badiiy 
mehnat texnologiyasi va mashina elementlari mashrulotlari o`tkaziladi. Dasturda badiiy mehnat 
texnologiyasi mashgulotlari barcha yo`nalishlar uchun umumlashtirilgan holda berilgan, 
ulardan tegishli yo`nalishga doir mavzular o`qituvchi tomonidan ajratib olinishi lozim. 
Texnologiya ta’limi darslarida o`quvchilarda kasblar turlariga oid bilim, ko`nikma 
va malakalar maktab joylashgan hududdagi imkoniyat va ehtiyojlarni hisobga olgan holda 
tanlanadigan kasblar asosida shakllantiriladi. 
Qishloq xo`jaligi mehnati ta’limi zaminida mashrulotlarning mazmuni asosan 
xalq hunarmandchiligi kasblari va yosh fermerlik yo`nalishida olib borilishi maqsadga 
muvofiq. Yirik sanoat ishlab chiqarishi rivojlangan hududlardagi maktablarda 
texnologiya ta’limi darslarida o`quvchilarni shu sanoat sohasiga oid zamonaviy kasblarga 
yo`naltirish imkoniyatlari yaratilishi lozim. 
O`quvchilarning texnologiya ta’limi amalga oshirish uchun quyidagi tashkiliy 
va uslubiy vazifalarni hal qilish lozim: