O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

Mashqlarni o‘tkazish bo‘yicha 
takliflar
21
 
55-rasm Chegaralangan binoda 1:1. To‘pga 
egalik qilayotgan o‘yinchi to‘pni egallashga 
urinayotgan sherigidan uni himoya qiladi. 
To‘pga egalik qilayotgan o‘yinchi to‘pni 
21
Bisang G., Gerisch G., Fuβball: Kondition-Technik-Taktika and Coaching Auflage: Meyer& Meyer Verlag. 
2013 
 
53-rasm 
54-rasm 
55-rasm 

---

103 
yopishi kerak va o‘zining aldamchi tana harakatlari va yo‘nalishi bilan sherigi to‘pni olib qo‘yishiga 
yo‘l qo‘ymasligi lozim. 
-
Avvalgidek, biroq hozir to‘pga egalik qilayotgan o‘yinchi to‘p bilan belgilangan 
chiziqni yugurib o‘tishi kerak. 
-
Avvalgidek, biroq to‘pga egalik qilayotgan o‘yinchi darvozadan 30 metr masofada 
qarshi yo‘nalishda harakatlanayotgan himoyachiga temp va yo‘nalishni o‘zgartirish bilan 
darbozabonli darvoza yo‘nalishida dribling amalga oshiradi. U jarima maydoni oldidadan 
darvozaga zarba yo‘llashi kerak. U himoyachi yonida fint qo‘llagandan keyin zarur vaqtda start 
oladi va darvozaga zarba yo‘llashdi. So‘ng keyingi o‘yinchi. 
-
Darvozabon bilan me'yoriy darvozalarga ikkita (uchta) guruhlarda 1+1:1. Muvofiq 
hujumchi jarima maydoniga dribbling amalga oshirishi va zarba yo‘llashi kerak. O‘yinni boshlagan 
o‘yinchi orqada oxirgi bekat sifatida dribbling bilan to‘pni olib borayotgan o‘yinchi uchun xizmat 
qiladi, agar dribbling muvoffaqiyatsiz amalga oshirilsa. Qayta pasdan keyin o‘yinni boshlagan 
o‘yinchiga yaxshi dastlabki holatni yaratish maqsadida hujumchi yana ochiq joyga chiqidi. Agar 
himoyachi to‘pni olib qo‘ysa, u to‘pni orqaga o‘yinni boshlab bergan o‘yinchiga uzatadi. 
(( 
 
 
 
Texnikani takomillashtirishda ikkita yo‘nalish nazarga tutilishi kerak: 

 
Samarli harakat dinamik stereotipni qisman takrorlash orqali rivojlantirish va bu bilan 
harakatni tejashni oshirish; 

 
O‘yindagi texnik turlarining belgilanganlarini foydalanish orqali har tomonlama 
o‘rnatilgan vazifalarga erishish, musobaqada harakat stereotiplarni o‘rgatishda o‘yin holatidagi 
ma'lumotlardan mos keladigan vaziyatlardan foydalaniladi.
56-rasm Birinchi nuqtai nazardan texnik turlarini 
tejamkorlikka va mustaxkamlanishga yo‘naltiriladi. 
Ikkinchi nuqtai nazardan mashg‘ulot rejasini 
musobaqa talablarga asosan har tomonlama reproduktiv 
o‘zgarishlar, texnikanidan foydalanishda har tomonlama 
aniq harakatlarni barovar olib borishga yordam beradi.
Yuqori darajadagi o‘yin ko‘rsatishda o‘yinchilar 
tezkorlik bilan har bir vaziyatni idrok qilishi va harakat 
jarayonida ular bilan kelishishini o‘zida ko‘rsata olishi 
kerak. O‘yin tajribasida, shunday vaziyatlar paydo 
bo‘ladiki, bunda 57-rasm o‘yinchilar turli sabablarga 
ko‘ra samarali aniq bajariladigan harakatlardan bosh 
tortishi, misol tariqasida, agar to‘p to‘g‘ri himoyachidan 
darvozaga yo‘nalitirilgan bo‘lsa, oddiy bo‘lgan oyoq 
yuzasin ichki tomonidan emas, oyoq uchi bilan zarba 
beriladi. Biroq, shunday harakatlar “texnikani o‘zgarishi” 
istesno hisoblanib, harakatlarni to‘g‘ri egallashlari kerak 
va qoidaga ko‘ra harakatlarni har tomonlama ketma-
ketligida bajarilishi maqsadga muvofiq bo‘lar edi. 
Keltirilgan o‘yin shaklidagi va mashg‘ulot turlari 
texnikani takomillashtirish qaratilgan mashg‘ulotlar 
uchun takliflar sifatida mavjud bo‘lib ko‘rsatilgan 
mashg‘ulot maqsadga erishishda foydalaniladi. Futbol 
TEXNIKA MASHG’ULOTLAR MAQSADI
 
56-rasm 
57-rasm 

---

104 
texnikasi to‘p bilan va to‘psiz harakat shakllariga bo‘linadi.
22