Ш. Пўлатов Низомий номидаги тдпу ҳузуридаги халқ таълими ходимларини қайта тайѐрлаш ва уларнинг малакасини ошириш ҳудудий маркази ―Педагогика, психология ва таълим технологияси‖ кафедраси доценти, п ф. н. Тақризчилар

 
Ўқувчилар ўртасида қаровсизлик, назоратсизлик, ҳуқуқбузарлик, 
жиноятчилик каби салбий ҳолатларнинг олдини олишга қаратилган 
профилактик ишларни ташкил этиш 
1. Ўқувчиларни хавф гуруҳи рўйҳатига олиш сабаблари. 
Ўқувчиларнинг тарбиясида айрим салбий ҳолатлар аниқланса, яъни
тарбияси оғир, қизиққон, жанжалкаш ҳамда ўзлаштириши паст; 
Дарс жараѐнига сабабсиз келмаѐтган, мунтазам дарс қолдирувчи ва чет 
элга ноқонуний чиқиб кетган, ноқобил ва нотинч оила фарзандлари; 

---

119 
Мактабнинг ички тартиб ва одоб-ахлоқ қоидаларига тўлиқ риоя 
қилмайдиган ҳамда таълим муассасасаларига таъқиқланган буюмларни олиб 
кирган ўқувчилар хавф гуруҳи рўйҳатига олинади. 
2. Хавф гуруҳи рўйҳатидаги ўқувчилар билан олиб бориладиган 
профилактик ишлар ва рўйҳатдан чиқариш. 
Хавф гуруҳи рўйҳатига олинган ўқувчиларга синф раҳбари, психолог, 
тиббий ходим, бош етакчи, маҳалла фаоли, профилактика инспектори ва 
фаол ўқувчини бириктириш. 
Ўқувчи билан якка тартибда суҳбат ва тушунтириш ишларини олиб 
бориш. 
Ўқувчини оммавий тадбирлар ва жамоат ишларига кенг жалб этиш. 
Шу тоифадаги ўқувчиларнинг ота-оналари билан яқин алоқада бўлиш 
ва кунлик ахборот алмашишни йўлга қўйиш.
Бириктирилган масъуллар томонидан амалга оширилган ишлар 
натижасида ўқувчиларда мактабнинг ички тартиб ва одоб-ахлоқ қоиларига 
тўлиқ риоя қилиши ҳамда таълим-тарбия жараѐнига нисбатан муносабатида 
ижобий ўзгаришлар аниқланса хавф гуруҳи рўйҳатидан чиқарилади. 
3. Мактабнинг ички назоратига олиш. 
Умумтаълим мактаби ҳузуридаги ―Оила-маҳалла-таълим муассасаси‖ 
ҳамкорлиги Жамоат кенгашининг йиғилиши қарори билан ўқувчи билан 
доимий профилактик тадбирларни олиб бориш мақсадида ўқувчи маълум 
муддатга (3 ой, 6 ой, 9 ой, йил) мактабнинг ички назоратига олинади. Ушбу 
ишлар қуйидаги тартибда амалга оширилади: 
1. Хавф гуруҳи рўйҳатидаги ўқувчи билан олиб борилган профилактик 
тадбирлар ижобий натижа бермаган ҳолда, синф раҳбарининг Жамоат 
кенгаши раиси номига берган билдиргиси ва Жамоат кенгаши йиғилишининг 
қарори билан ушбу ўқувчи мактабнинг ички назоратига олинади. 
2. Ички ишлар бўлимининг хулосаси ҳамда ҳокимлик қошидаги вояга 
етмаганлар ишлари бўйича комиссиянинг қарори асосида ички ишлар 
профилактик ҳисобига олинган ўқувчи мактаб Жамоат кенгаши қарори 
асосида мактабнинг ички назоратига қўйилади. 
3. ―Ўқувчи‖ рейди давомида аниқланган ўқувчилар. 
Қайд этилган ҳолатларда мактабнинг ички назоратига олинган 
ўқувчиларга маъул ходимлар бириктирилади ва доимий назорат қилинади.