Pedagogika nazariyasi

OTA-ONALARINING O B R O ‘SIGA TAYANIB TALAB Q ILISH
26-vaziyat
T eatrda xayriya kechasi o ‘tkazilayotgan edi va chiptalarda joylarni 
raqam lari ko ‘rsatilm agan edi. Bir qiz birinchi o ‘tish joyining ikkinchi 
qatoriga borib to ‘xtadi.
Bu yerdagi o ‘rindiqda bir qiz o ‘tirardi. H aligi qiz unga boshdan 
oyoq razm solib biroz vaqt jim tu rd i-d a, so ‘ng dedi:
— M enga qarang, bugun chiptalar raqam lanm agan-ku!
— Biz doim shu yerda o ‘tiram iz, — dedi joyni b o ‘shatishni talab 
qilayotgan qiz. — Sizga hoynahoy qayerda o ‘tirishingiz baribirdir, m an 
esa o'rganib qolganm an. Boshqa joyga o ‘tiring, iltimos.
— N im a u chun m en boshqa joyga o ‘tirishim kerak? — xafa b o id i 
o ‘tirgan qiz. — M enga ham bu yerda o 'tirish yoqyapti. A garda siz 
aynan shu joyga o'tirgingiz kelgan b o is a , vaqtliroq kelishingiz kerak
102

---

edi. H ozir esa bu yerda biz o 'tiribm iz, — d ed i-d a , sherigiga qarab 
o ‘girilib oidi.
Chiroyli qiz ensasi qotib unga qaradi, yelkasini qoqdi va chipta- 
chining oldiga borib:
— Iltim os, m ening joyim ni b o ‘shatib berishiarini aytsangiz. Ikkinchi 
qator, birinchi o ‘tish joyi. Biz h ar doim o 'sh a yerda o ‘tiram iz. H ozir 
esa bu joyni egallab olishibdi.
C hiptachi hayron b o ‘lib unga ko ‘zlarini qadadi.
— Bilasizmi, — dedi qiz, — biz doim shu jo y d a o ‘tirishim izni 
bilasiz deb, o ‘ylagandim . M en falonchining qizim an.
— Voy rostdanm i? Kechirasiz, tanim abm an. Y uring, hal qilib be- 
raman.
NO Q AT’IY TALAB Q ILISH
2 7 -vaziyat
— Soching b u n ch a uzu n , ~ dedi otasi 9-sinfda o 'q iy d ig an o ‘g ‘liga. 
N im a uchun uni kaltalatm aysan?
— M enga shunaqasi yoqadi, — javob qaytardi o ‘g ‘li.
— 0 ‘zingga bir qara, qiz bolaga o ‘xshab qo libsan-ku , — norozi 
ohangda dedi ota.
— N im a qilibdi?
— M en sochingni bunday o'stirib yurishingga ruxsat b erm aym an, 
loaqal kaltalatm aysanm i? — dedi biroz yum shab.
— Siz tushunm aysiz. M ening d o ‘stlarim ga shu soch turm ag i y o q a­
di, ayniqsa qizlarga.
— M en s e n in g k o ‘rin is h in g d a n u y a la m a n , — d e d i o ‘g ‘lini 
ko ‘ndirishga um id qilib ota.
28-vaziyat
H am idulla sakkizinchi sin f o'quvchisi. U ko'chad agi o ‘zidan katta 
bolalar guaihi bilan b o g ‘lanib qoldi. Bolalar sarxush, m ast holda yurar- 
dilar. Bu guruh y o ‘lto ‘sarlik bilan shug'ullanardi.
H am idullaning balo g 'atg a yetm aganligi va yuragi kasalligini, b un- 
dan tashqari gu ru h d a faollik ko'rsatm aganini e ’tiborga olib, m aktabga 
uni otaliqqa olish im koniyati berildi. Buning u ch u n m aktab jam oasi- 
ning ijobiy pedagogik qarori kerak edi, chunki aks h o latd a o ‘quvchi 
sudlanishi va o zo dlik dan m ahrum b o ‘lishi m um kin edi. U zo q m un o- 
zaralardan so‘ng pedagogika kengashi 2 ta ovoz bilan ijobiy qarorini 
qabul qildi. H a m id u llan i otaliqqa olib, m aktabga q atn ash g a ruxsat 
berildi.
103

---

Ertasi kuni H am idulla birinchi bo r m aktabdagi navbatchilikda qat- 
nashdi va q o ‘liga bog‘ichni bog‘lab, tartibni nazorat qildi.
Ikkinchi sinf o ‘qituvchisi F arog‘at opa o ‘quvchilarni kuzatayotgan 
edi. H am idullaning yonidan o ‘ta turib, o ‘quvchilarga baland ovozda:
— Bolalar, qaranglar, bu bola m aktabdan haydalishga sal qolgan 
o ‘ta bezori. (o ‘qitu v ch i H a m id u llan in g q o ‘lid an ushlab h am m ag a 
k o ‘rsatdi). Esingizdam i, sizga u haqda gapirib bergandim .
H am idulla uyalganidan tu to q ib ketdi va navbatchilik b o g ‘ichini 
yechib, jahl bilan m aktabdan chiqib ketdi.