Baxtiyor mengliyev



Download 1,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet149/227
Sana31.10.2020
Hajmi1,62 Mb.
#50920
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   227
Bog'liq
B.Mengliyev-Hozirgi o‘zbek tili (darslik)

ishchi 

–  “umuman  ish,  jismoniy  mehnat  bilan 
shug‘ullanuvchi kishi”; 
ishchi  2  –  “zavod  va  fabrikada  dastgoh,  apparatni 
boshqaruvchi mutaxassis”.  
Birinchi  ifoda  qolipning  har  ikki  tomoniga  shakl  va  ma’no 
jihatidan  mos  bo‘lganligi  uchun  nutqiy  so‘z  hisoblanadi.  Ikkinchi 
ifoda  esa  qolipdan  mazmunan  uzilganligi  uchun  leksema 
hisoblanadi.  Birinchi  so‘z  ikkinchi  leksemaning  nutqiy  hosilasi 
emas. Ularni omonimlar sifatida qarash lozim.  
Qolip  hosilasi  sifatida  u  qolipning  chap  tomoni  xususiyatini 
o‘zida  mujassamlashtirgan.  Chunki  ishchi  leksemasining  shakliy 
tomoni, ya’ni nomemasida qolipning ot + -chi umumiyligi zarrasi, 
ko‘rinishi  voqelangan.  Leksema  sememasi  esa  “shu  otdan 
anglashilgan  narsa  bilan  shug‘ullanuvchi  shaxs”  mohiyati 
ko‘rinishiga  emas,  balki  uning  toraygan,  ma’lum  bir  ixtisosni 
anglatuvchi  ko‘rinishi  holatiga  ega  bo‘lib  qolgan.  ishchi 
leksemasiga  qiyosan  olinadigan,  deylik,  kitobchi  so‘zida  so‘z 
yasash  qolipining  shakliy  tomonidan  ham,  ma’noviy  tomonidan 
ham  uzilish  kuzatilmaydi.  Yoki  yozuvchi  leksemasi  va  yozuvchi 
so‘zini  qiyoslaylik.  Har  ikkala  hosila  ham  fe’l  +  uvchi  =  shu 

Download 1,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   227




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish