Baxtiyor mengliyev

shaklidagi  mustaqil  so‘z  =  qaratuvchi  va  qaralmishning  turli 
munosabatlari] – UMISining
2
 voqelanishi. O‘zbek tilidagi barcha 
gap  qurilmalarining  mazmuniy  tomoni  AHVOlar,  “kesimlik 
qo‘shimchalari  bilan  shakllangan  atov  birligi”,  ya’ni  WPm 
UMISining yuzaga chiqishdir
3
.  
Esda tutish kerakki, UMIS hech qachon muayyan bir AHVOda 
to‘la-to‘kis  yuzaga  chiqa  olmaydi,  unda  o‘zining  ma’lum  bir 
qisminigina  namoyon  qiladi.  Masalan,  [WPm]  zotining  UMISi 
Men  keldim  gapida  boshqa,  Кetadimi?  gapida  boshqa  bir  qirrasini 
namoyon qilgan. Yoki gapning darak va so‘roq belgilari bir butun 
holda  birdaniga  voqelana  olmaydi.  Biroq  AHVO  UMISdan 
tashqarida ham bo‘la olmaydi. Har qanday sodda gap baribir WPm 
UMISi  doirasidan  tashqariga  chiqa  olmaydi.  Buni  So‘fi  Olloyor 
                                                           
2
  Eslatma:  mustaqil  so‘z  atamasi  uchun  qulaylik  maqsadida  tilshunoslar 
tomonidan qabul qilingan inglizcha word so‘zining bosh harfi bo‘lgan W belgisidan 
foydalanamiz: [W