Тошкент давлат аграр университети

Корхонанинг капитал қурилиш ва капитал таъмирлаш соҳаларига 
оид ҳуқуқлари.
Ҳар қандай ишлаб чиқариш корхонаси маълум ҳуқуқларга 
эга. Режалаштириш борасида корхоналарга катта ҳуқуқлар берилган. 
Таъмирлаш заводлари “Ўзқишхўжтехника” бирлашмалари ва улардаги 
таъмирлаш устахоналари, бошқа корхоналар ўз ишлаб чиқариш фаолиятини 
режалаштириш ишларини ташкил этадилар. Истиқболли ривожланиш режаси 
асосида белгиланган кўрсаткичлар тизими бўйича алоҳида цехлар учун 
йиллик квартал ва режа топшириқлари тузилади. Бирлашмалар 
хўжаликлараро тузилган шартномалар натижасида таъмирлаш ва бошқа 
ишларни бажариш бўйича буюртмалар қабул қиладилар. Бирлашмалар ўз 
йўналиши ва профилига тегишли буюртмаларни бажармаслик ҳуқуқига эга 
эмаслар. Мавжуд шартномалар асосида “Ўзқишхўжтехникақўмита” 
тизимидаги таъмирлаш корхоналари режали топшириқ ва шартномалари мос 
равишда ишлаб чиқариш-молиялаш режасини ишлаб чиқади. 
Барча таъмирлаш устахоналари, таъмирлаш заводлари, цехлар секин-
аста ривожланиб, реконструкция қилиниб боради. Ҳали барпо этилмаган 
туманларда, янги таъмирлаш устахоналари қурилади. Ҳозирги кунда ҳар бир 
туманда 1, 2 ва 3 тадан машина-трактор паркларини тузиш режалаштирилган. 
“Ўзқишхўжтехникақўмитаси” тизимидаги корхоналарга бино, иморат 
ва ускуналарни мукаммал таъмирлаш ҳуқуқлари берилган. Капитал қурилиш 

---

256 
ва капитал таъмирлаш пудрат ѐки хўжалик усуллари билан амалга 
оширилиши мумкин. Пудрат усулида қурилиш ишларини олиб бориш энг 
кўп тарқалган. 
Уларни амалга ошириш учун қурилиш-монтаж ташкилотлари билан 
шартнома тузилади. Буюртмачи топшириғи асосида ишлаб чиқариш 
лойиҳаси бўйича қурилиш-монтаж ташкилоти томонидан олиб борилади. 
Агар пудрат ташкилотнинг қурилиш ишларини ўз кучлари билан бажариш 
имкони бўлмаганда, бу ишларни бажаришга субпудрат ташкилотларини жалб 
қилиши мумкин. 
Қурилиш ишларида бир қанча ташкилотлар банд бўлишларига 
қарамасдан, масъулият бош пудрат ташкилоти зиммасига юкланади. У 
субпудрат ташкилотидан бажарилган ишни қабул қилади ва объектни 
буюртмачига топширади. Қишлоқ хўжалигида кичик ҳажмдаги қурилиш 
ишларини бажаришдан пудрат ташкилотлари бўйин товлашлари мумкин. 
Бундай ҳолатда бу ишлар