M uh am m ad yo qub o sto n a q u lo V budjet hisobi

Zak. 211
305

---

riv o jla n tirish fondi-b u d jetd an tash q ari m ab lag ‘lar b o ‘y ich a talab 
q ilib o lg u n g a q a d a r dcp o zit h is o b v a ra g ‘iga o 'tk az ilm ay d i. II guruh 
«Ish b e ru v c h ila rn in g ajra tm a la ri» b o ‘yicha h iso b lan g an , lckin 
o ‘tk azib b e rilm ag a n m eh n at haqiga h isoblanish lar, hisoblangan, 
lekin to ‘lan m a g a n p ensiyalar, hom ilad o rlik va tuqq and an keyingi 
d a v rla r u c h u n n afaqa, bola tu g ‘ilg an d a beriladigan va v afot etganda 
b e rila d ig a n n a fa q a la r sum m alari, b u d jet tash k ilo tlarin i riv o jlan tirish
fo n d i-b u d je td a n tashqari m a b la g ‘lar b o 'y ic h a talab q ilib olgunga 
q ad a r d c p o z it h iso b v a ra g ‘iga o ‘tkazilm aydi.
C h orakning oxirgi ish kuni tejalgan sum m alar budjet tashkilotini 
rivojlantirish fondi-budjetdan tashqari m ablag‘lar b o 'y ich a talab qilib 
olgunga q ad a r depozit hisobvarag‘iga o ‘tkazilganida quyidagi ikkita 
buxgalteriya provodkasi tuziladi:
1) D e b e t 1 1 4 -«B udjet tashkilotini rivojlantirish fo n d i-b u d je td a n tashqari
m ab lag 4 la r b o ‘y ich a ta la b qilib olgunga qadar depozit h iso b v arag ‘i» 
subschyoti;
K re d it 0 9 0 - «R espublika budjeti b o ‘yicha tashkilot xarajatlari uchun ta­
lab qilib olgunga q ad ar depozit h isobvarag‘i» subschyoti 
(G ‘aznachilikka 
o "lish 
sharoitida: 147-«Budjet 
mablag'lari
bo 'yicha budjet m ab/ag 'lari oluvchilar oldidagi majburiyat»
subschyoti)
yoki
K re d it 100 - « T ashkilot xarajatlari uchun talab qilib olgunga q ad ar depozit 
h iso b v arag 'i» subschyoti 
( G ‘aznachilikka o'tish sharoitida: 147-
«Budjet mablag 'lari bo ‘yicha budjet mablag ‘lari oluvchilar
oldidagi majburiyat» subschyoti).
2) D eb et 134-«M oIiyaviy q o ‘y ilm a la r fondi» subschyoti;
K re d it 275 - «K reditor qarzlam i birinchi navbatda to 'lash uchun zaxira» sub­
schyoti.
B u d jet ta sh k ilo tin i riv o jla n tirish fondi 
m a b la g 'la rin i x a r a ja t qilish ta rtib i
B ud jet tashkilotini rivojlantirish fondi m ablag‘lari faqat avvalo 
m avjud kred ito r qarzlarini toMashga, budjet tashkilotining moddiy- 
texnika bazasini m ustahkam lash va ijtimoiy rivojlantirish tadbirlariga 
va budjet tashkilotining xodim larini moddiy rag ‘batlantirishga xarajat 
qilinadi. B udjet tashkilotida m uddati o ‘tkazib yuborilgan kreditorlik
306

---

qarzi b o ‘lsa, budjet tashkilotini rivojlantirish fondi mablagMari te ja b
qolingan budjet mablagMari doirasida ushbu qarzni to 'lash g a (m ahsulot 
(ish, xizm at)lar ishlab chiqarish va sotish b o ‘y icha jam i xarajatlar o ‘m i 
qoplangandan s o ‘ng) xarajat qilinadi.
K reditor qarz budjet tashkilotining xarajatlari vaqtincha y etarli 
m iqdorda m oliyalashtirilm aganligi m unosabati bilan paydo b o ‘lgan 
taqdirda, kreditorlik qarzining budjet tashk ilo tin i rivojlantirish fondi 
m ablag‘lari hisobidan to ‘langan m iqdori jo riy m oliya yiliga b clgilangan 
xarajatlar limiti doirasida budjetdan qoplanadi. Vaqtincha t o i a
m oliyalashtirilm aganligi natijasida budjet m a b la g 4lari b o ‘yicha talab
qilib olgunga qadar asosiy budjet depozit hisobvarag‘ida m a b la g 4 
bo‘lm aganda, budjet m ablag‘lari b o ‘yicha talab qilib olgunga qadar asosiy 
depozit hisobvarag‘idagi mablagMar hisobidan keyinchalik to ‘ldirilishini 
hisobga olingan holda, budjet hisobidan qilinadigan xarajatlar budjet 
tashkilotini rivojlantirish fondi - budjetdan tashqari m ablag‘lar b o ‘y ich a 
talab qilib olgunga qadar depozit hisobvarag‘idagi m ablag‘lar hisobidan 
ham qilinishi m um kin.
B udjet bo‘yicha kreditorlik qarzlarini uzish uchun budjet tashkilotini 
rivojlantirish fondi-budjetdan tashqari m a b la g ‘lar b o ‘yicha talab q ilib 
olgunga qadar depozit hisobvarag* ining mablag* lari hisobidan m ablag‘ lar 
o'tkazishga tayyorlangan to‘lov topshiriqlarining «T o'lov m aqsadi» 
ustunida quyidagi «X arajatlarning budjet qism i b o ‘yicha kreditorlik 
qarzlarini to‘lash sum m asi o ‘tkazilm oqda» degan yozuv qilinadi. B u 
operatsiyaga quyidagi ikkita buxgalteriya prov od kasi tuziladi:
1) D ebet 178-« B o sh q a debitorlar va k rcd ito rlar b ilan hisob-kitoblar» su b -
schyoti;
K redit 114 - «B udjet tashkilotini riv o jlan tirish
fo n d i-b u d je td a n tash q ari 
mablagM ar b o ‘yicha talab q ilib o lg u n g a q adar depozit h iso b - 
v arag ‘i» subsehyoti.
2) D ebet 275 * «K reditorlik qarzlarini birinchi n a v b a td a to 'la sh uchun zax ira»
subsehyoti;
K redit 134 - «M oliyaviy q o 'y ilm alar fondi» su b seh y o ti.
Budjet m ablag‘lari b o ‘yicha talab qilib olgun ga qadar asosiy depozit 
hisobvarag'iga m ablag4 tushganida budjet tashkilotini rivojlantirish 
fondi - budjetdan tashqari m ablag‘lar b o 4yich a talab qilib olgunga
307

---

qadar dcpozit h iso b v arag ‘ining m ablag‘lari qaytariladi. Bu operatsiyaga 
quyidagi ikkita b u xgalteriya provodkasi tuziladi:
1) D ebet 1 14-« B u d je t tashkilotini rivojlantirish fo n d i-b u d je td a n tashqari
m a b l a g ia r b o 'y ic h a talab q ilib o lg u n g a q adar dcpozit hisob- 
v a ra g ‘i» subschyoti;
K redit 090 - « R c sp u b lik a budjeti b o 'y ich a tashkilot xarajatlari uchun talab qilib 
o lg u n g a q a d a r deposit h iso b v arag 'i» subschyoti