Tibbiyot instituti talabalari uchun

Transportdan jarohatlanish tufayli o’lgan odam murdasini 
tekshirishning o’ziga xos xususiyatlari: murdaning teri qoplamlari va tanasi 
sinchiklab ko’zdan kechiriladi, chunki ko’pincha voqea sodir bo’lgan joyda murda 
topilmaydi. Butun topilgan jarohatlanishlar oyoq tagligidan qanday 
balandlikdagiligi o’lchab ko’riladi. Murdani kesib ko’rishda asosiy tekshiruvdan 
tashqari elka, quymuch va oyoq-qo’llarining uzun naysimon suyaklari, 
umurtqalarni suyaksimon o’simtasi, chanog’i, shuningdek kuragining yumshoq 
to’qimalari qo’shimcha sektsion kesib ko’riladi (32-rasm).
Kerakli hollarda jarohatlangan suyaklar ajratib olinadi va sinishlarning 
xarakteri suyak preparatida o’rganiladi. Bu o’z navbatida jarohatlanish 
mexanizmini aniqlashni ancha engillashtiradi. Bunda ko’rish va eshituv 
organlarining holati tekshirilishi shart.
32-rasm. Ikkala kuragini bo’lakchalanib sinishi. Yuk 
mashinasining orqa tomondan bosib o’tishi.
137

---

Transportdan jarohatlanishda murdalarni sud tibbiyoti tekshiriluvida ekspert 
ishlashi uchun quyidagicha reja tavsiya etiladi:
1) kiyimdagi izlar va jarohatlanishlarni o’rganish, uni umumiy rejaga 
kiritish va suratga olish;
2) tashqi tekshirishda barcha ifloslanish va jarohatlanishlarni aniqlash, uni 
oyoq tagligidan balandligini ko’rsatish, umumiy rejaga kiritish, suratga 
olish;
3) tana va kiyimdagi jarohatlanishlarni solishtirish;
4) tana va kiyimdagi yot jismlar, buyoq zarrachalarini laboratoriya 
tekshiruvi uchun olish;
5) tananing va oyoq-qo’llarning orqa yuzasini qo’shimcha sektsion kesib 
ko’rish shartliligi;
6)
ichki organlarni o’rganishda ulardan gistologik tekshirish uchun 
bo’lakchalar olish; suyaklarning singan joyidan laboratoriya uchun olish;
7) siydigi va qonidan etil spirtini aniqlash uchun olish; 
8) qon guruhini aniqlash uchun qonidan olish; 
9) eshituv va ko’rish organlarini tekshirish.
138

---