Tarixiy geografiya va kartografiya

ruslar
(13,6 foiz - 
asosan shaharlarda), Qoraqalpog'iston ASSRda 
qoraqalpoqlar
(2 foizdan ortiq) 
yashagan. 
Tojiklar
(3,8 foiz) va 
qozoqlar (
3,8 foiz), shuningdek, anchagina 
tatarlar
(5,5 foiz) ham va boshqa xalqlar ham yashagan. 
0‘zbekiston vohalarida aholi zichligi sobiq SSSR da eng yuqori bo‘lib ba’zi 
yerlarda 1 kv. km. da 400 kishigacha va bundan ham ko‘proq to‘g‘ri kelgan; cho‘l 
hududlarida (Qoraqalpog‘iston ASSR, Buxoro viloyatida) 1 kv. km. ga 3-5 kishi 
to‘g‘ri kelgan. 
O`rta Osiyodagi yirik shaharlaming ko‘pchiligi O`zbekistonda bo‘lib, 59 
mingdan ortiq aholi bo‘lgan 14 shahardan 9 tasi O`zbekistonda joylashgan. 1970 
yil boshidagi ma’lumotlarga qaraganda, respublika poytaxti Toshkentda 1 million 
385 ming kishi istiqomat qilgan. U Volga va Kaspiydan sharqdagi eng katta 
shahar, O`rta Osiyoning eng yirik iqtisodiy va madaniy markazi hisoblangan. Bu 
davrda Samarqand, Buxoro, Andijon, Namangan, Chirchiq va Qo‘qonning har 
birida 100 mingdan ortiq aholi yashagan. O`tgan asrda O`zbekistonda eski 

---

90 
shaharlar — o‘sishi bilan bir qatorda ko'pgina yangi sanoat korxonalari qurilishi 
munosabati bilan ko‘pgina yangi shaharlar (Bekobod, Chirchiq, Ohangaron, 
Yangiyo‘1, Quvasoy, Kattaqo‘rg‘on, Navoiy va boshqalar); Mirzacho‘lning 
sug'oriladigan qismida yangi shaharlar — Guliston va Yangiyer barpo etilgan. 
O`tgan asrning 90-yillariga kelib respublika aholisining umumiy soni 20 million 
322 ming kishini tashkil etib, ularning 8 million 282 mingi shaharlarda, 12 million 
40 mingi esa qishloq joylarida istiqomat qilgan. Umumiy aholiga nisbatan shahar 
aholisi 40,8 foizni, qishloq aholisi esa 59,2 foizni tashkil etgan. 
Shu bilan birga, sobiq sho'rolar davrida O`zbekistonda yosh bolalar o'rtasida 
o‘lim darajasi yuqori bo‘lgan. Masalan, 1975 yilda har ming nafar tug'ilgan 
boladan 53 tasi bir yoshga etmay o'lgan. Bu salbiy ko‘rsatkich 1985 yilda 45 tani 
tashkil etganligi ham ijtimoiy masalalar to'liq hal etilmaganligini ko'rsatadi.