Международный научно-образовательный электронный журнал

dizayn, 
texnologik va tashkiliy-texnik. 
Har bir o'quv yilining dasturi quyidagilarni o'z ichiga olmog’i lozim: kirish 
darsi, samolyotlar tarixi, materiallar va vositalar, turli xil boshlang'ich uchish 
modellari, samolyot korpusi modeli, planerning ma'lum bir turi, mashg'ulotlarni 
boshlash, sozlash, musobaqalarda qatnashish, yakuniy dars. 
Har bir mavzuning mazmuni o'zlashtirilgan bilimlarni takrorlash va 
umumlashtirish uchun materiallarni o'z ichiga oladi; malaka va ko'nikmalarni 
takomillashtirish, amaliy ishlarni amalga oshirish uchun zarur bo'lgan qo'shimcha 
bilim va ko'nikmalarni shakllantirish. 
Amaliy mashg'ulotlarda to'garak a'zolari, samolyot bilan ishlash ko'nikmalarini 
mashq qiladilar, modellar yasashni va boshqalarni o'rganadilar.Olingan bilim va 
ko'nikmalar o’quvchilarning samolyot maketlarida mustaqil ishlashi paytida 
mustahkamlanadi. 
Mashg'ulotlar boshida to'garak a'zolariga oddiy modellar tayyorlash taklif 
etiladi. Vazifalarning keyingi murakkabligi o’quvchilarning mustaqil bo'lishga 
o'rgatadi, ijodkorlik elementlarini o'z ichiga oladi. 
To'garak dasturi o’quvchilar tomonidan uchadigan modellarni ishlab chiqish va 
yaratishni nazarda tutadi, ular traektoriyaning barqarorligi, parvoz oralig'i va 
manyovr kabi xususiyatlarga ega bo'lishi kerak. O'quv yili oxirida musobaqalar 
o'tkaziladi, shuning uchun dastur o'quv parvozlari va musobaqaga tayyorgarlik 
ko'rish uchun vaqt ajratadi. 
Ushbu o'quv dasturining o'ziga xos xususiyati, shuningdek, samolyot 
modellarini ishlab chiqarish uchun zamonaviy texnologiyalardan foydalanish, 
xususan, kompozitsion materiallardan modelning ayrim qismlarini shakllantirish 
usuli hisoblanadi. Shu bilan birga, o’quvchilar zamonaviy materiallar, ularni 
qayta ishlash texnologiyalari bilan tanishadilar, ular modelni tayyorlash vaqtini 
sezilarli darajada qisqartirish, yaxshi parvoz xususiyatlariga ega kuchli va 
bardoshli samolyot modelini olish imkoniyatiga ega bo'ladilar. 

---

543 
To'garakdagi mashg'ulotlar aviatsiya sanoati korxonalariga ekskursiyalar, 
o’quvchilar "katta" aviatsiya bilan tanishish klublar, muzeylar,faoliyati 
ko'rgazmalar bilan chambarchas bog'liq. Uchuvchilar, dizaynerlar, olimlar bilan 
tashkil etilgan uchrashuvlar, tematik kechalar, texnik konferentsiyalar va 
musobaqalarda qatnashish o’quvchilar uchun katta ahamiyatga ega. 
O'qitish usullari darslarning mazmuniga, mashg'ulotlar darajasiga va to'garak 
a'zolarining tajribasiga bog'liq.Shunday qilib, sinflarning birinchi yilida nazariy 
o'qitish usuli qo'llaniladi. Ikkinchi va ayniqsa, uchinchi o'quv yillarida amaliy 
konsultatsiya usullari qo'llaniladi, ular bilan ishlaydi texnik va ma'lumotnomalar; 
aviatsiyaning asosiy muammolari bo'yicha ma'ruzalar va tezislar tayyorlanadi. 
Muayyan samolyotning modelini ishlab chiqarish uchun o’quvchilar uning 
maqsadi tuzilishini, asosiy qismlari va yig'ilishlarini, qo'llanilish sohasini 
o'rganishlari lozim.Shu bilan birga, ular rejalashtirish qobiliyatlarini, tahlil qilish, 
eng oqilona konstruktiv yechimni topish qobiliyatini egallaydilar, bu konstruktiv 
fikrlashni rivojlantirishga, diagramma va chizmalar bilan ishlashda amaliy 
ko'nikmalarni egallashga yordam beradi. Bundan tashqari, o’quvchilar sinfdan 
tashqari mashg’ulotlarda texnologiyaning rivojlanish tarixi, uning yaratuvchilari 
bilan tanishadilar. 
O'quv parvozlarida o’quvchilar o'z ishlarining natijalarini baholash, o'zlari 
ishlab chiqargan samolyot modelining parvoz sifatini tahlil qilish, yo'l qo'yilgan 
xatolarni aniqlash, keyingi samolyot modelini yaratishda hisobga olish va oxir-
oqibat yaxshi natijalarga erishish imkoniyatiga ega bo’ladilar.