Международный научно-образовательный электронный журнал

Birinchidan,
sinfdan tashqari turli xil ishlar bolaning individual qobiliyatlarini 
har tomonlama ochib berishga yordam beradi, bu darsda har doim ham ko'rib 
chiqilishi mumkin emas.Sinfdan tashqari ishlar bolani o’quvchi sifatida qabul 
qilishdagi stereotiplarni engishga yordam beradi. Bundan tashqari, har xil faoliyat 
turlari bolaning o'zini anglashiga hissa qo'shadi, uning qadr-qimmatini, o'ziga 
bo'lgan ishonchini oshiradi, ya'ni o'zini ijobiy qabul qiladi. 
Ikkinchidan,
sinfdan tashqari ishlarning har xil turlariga kiritish bolaning 
shaxsiy tajribasini boyitadi, uning inson faoliyatining xilma-xilligi haqidagi 
bilimlarini, zarur amaliy ko'nikma va malakalarni boyitadi. 
Uchinchidan,
maktabdan tashqari turli xil tarbiyaviy ishlar yaxshi yo'lga 
qo'yilgan maktablarda "tarbiyasi qiyin" bolalar kamroq va ularning "o'sishi" 
kuzatiladi. 
To'rtinchidan
, sinfdan tashqari ishlarning turli shakllarida bolalar nafaqat 
o'zlarining individual xususiyatlarini namoyon etishadi, balki jamoada yashashni 
ishlashni o'rganadilar, ya'ni bir-biri bilan hamkorlik qilish, o'rtoqlariga g'amxo'rlik 
qilish, o'zini boshqa odamning o'rniga qo'yish va h.k. 

---

541 
Bundan tashqari, sinfdan tashqari ishlarning har bir turi - ijodiy, bilim, sport, 
mehnat, 
o'yin, 
maktab 
o'quvchilarining 
jamoaviy 
o'zaro 
tajribasini 
boyitadi.Shunday qilib, sinfdan tashqari ishlar o'qituvchining sinfdagi tarbiyaviy 
ishlar bilan birgalikda olib boriladigan tarbiyaviy ishining mustaqil yo'nalishi 
hisoblanadi. 
Adabiyotlar taxlili shuni kursatadiki sinfdan tashqari ishlarning maqsadi, va 
vazifalari quyidagilardan iborat bo’lmog’i lozim: 
Sinfdan tashqari ish maktabdagi tarbiyaviy ishlarning ajralmas qismi 
bo'lganligi sababli, u ta'limning umumiy maqsadiga- bolaning jamiyatdagi hayot 
uchun zarur bo'lgan ijtimoiy tajribani o'zlashtirishiga va jamiyat tomonidan qabul 
qilingan qadriyatlar tizimini shakllantirishga erishishga qaratilmog’i lozim. 
Sinfdan tashqari ishning o'ziga xos xususiyatlari quyidagi vazifalar darajasida 
namoyon bo'ladi: 
Bolada ijobiy "tushunchani" shakllantirish, bu uchta omil bilan tavsiflanadi: 
a) boshqa odamlarning unga nisbatan xayrixoh munosabatiga ishonch; 
b) u yoki bu faoliyat turini muvaffaqiyatli egallashiga ishonch; 
v) o'zini qadrlash hissi. 
O’quvchining shaxsiy salohiyatini rivojlantirish, uning ijodiy moyilligini 
aniqlash, har bir o'quvchining qiziqishi va moyilligini inobatga olgan holda uning 
qobiliyatini rivojlantirish uchun sharoit yaratish - zamonaviy ta'limning eng 
muhim vazifasi hisoblanadi.Shu bilan birga, har bir o'quvchining o'ziga xosligini 
saqlab qolish, shuningdek, o'zini o'zi qadrlaydigan shaxsni o'stirish, uning 
qobiliyatlarini 
rivojlantirish, 
har 
birining 
imkoniyatlarini 
kengaytirish 
muhimdir.Ushbu muammoni hal qilishda maktabda maktabdan tashqari ishlar 
doirasida va ta'lim muassasalarida amalga oshiriladigan qo'shimcha ta'lim dasturi 
muhim rol o'ynaydi. 
Fan to’garaklarida innovatsion yondashuv o'quv jarayonini "oddiydan 
murakkabga" tamoyili asosida amalga oshirish mavzular mazmunini zamonaviy 
materiallar texnologiylar asosida tashkil etish va o'qitishning turli bosqichlarida 

---

542 
uch xil vazifalarni yechishga e’tibor karatishni o'z ichiga oladi: