Билим соҳаси – Социал таъминот ва соғлиқни сақлаш 500000

4.6.3. Овқат ҳазм қилиш тизими органларини пайпаслаш 
Қорин бўшлиғини пайпаслаш овқат ҳазм аъзоларидаги жароҳатланиш 
ташхисини қўйишда муҳим аҳамиятга эгадир. Пайпаслаш усули жуда 
мураккаб бўлиб, тажрибали қўлланмалар асосида машқ қилиш керак. 
Пайпаслаш техникаси турли клиницистларда турличадир. Лекин биз 
Образцов, Стражеско мактабида яратилган усулни ўрганамиз. 
Пайпаслашнинг умумий қоидалари. Текшириб олиб борилаётган хона 
ёруғ, ҳарорати мўътадил бўлиши шифокорнинг қўли иссиқ, қуруқ, 
тирноқлари олинган бўлиши, узуклари бўлмаслиги керак. 
Қорин мушакларини бўшашини таъминлаш мақсадида беморга аниқ 
бир ҳолатда ётиш тавсия қилинади, яъни бемор ётган кушеткани бош тарафи 
озгина кўтарилган бўлиши, оёқлари тизза ва сон -чаноқ бўғимларидан бироз 
букилган бўлиши, қўлларини ёни узра узатиб юбориши ёки кўкрак қафасига 
қўйиши, нафас олиши унчалик чуқур бўлмаслиги керак. Тиббиёт ходими 
беморнинг ўнг тарафида (ўтирган ўриндан бемор ётган кушетка билан бир 
сатҳда бўлиши) текширувни олиб бориши керак. 
Текширувни жуда эҳтиёткорлик билан ўтказиш, пайпаслаш, беморда 
оғриқ чақирмаслиги, агар беморнинг қорни (шишган) димланган бўлса, аввал 
ҳуқна қилиш ёки дори бериш керак. 
Пайпаслашдан асосий мақсад шуки, аъзо жисмонан ва топографик ўз 
жойидан агар патологик ўзгаришлар бўлса, унинг морфологияси, 

---

345 
топографияси ва функцияси таассуроти ва бу патологик жараённинг 
локализацияси, унинг табиати тўғрисида тушунча олишдир. 
Бунинг учун чуқур ва юзаки пайпаслаш керак. 
Юзаки пайпаслаш.
Шифокор юқорида ифодаланган ҳолатни эгаллаб, 
ўнг қўлини беморнинг қорнига, 2-,3-,4-, 5-бармоқларини қўяди ёки 
бармоқларини озгина буккан ҳолатда аста-секин эҳтиёткорлик билан, жуда 
чуқур кирмаган ҳолда, қорин бўшлиғининг ҳамма қисмини юзаки пайпаслаб 
чиқиш керак. Ёш болаларни пайпаслаганда қориндаги таранглик фаол ёки 
пассивлигига ҳам аҳамият берилиши керак. Бунинг учун болани чалғитиш 
керак. Агар чалғитганда қориндаги таранглик йўқолса-фаол сақланса пассив 
ҳисобланади. 
Пайпаслаш одатда чап чов соҳасидан (агар шу соҳада оғриқ бўлмаса) 
бошланади. Симметрик қисмлар пайпаслашиб, эпигастрал соҳа билан 
якунланади.