O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti V. Yu. Ahrorov

4) yetakchi ish tartibini o‘zi belgilaydi:
qachon, qancha va aynan nima ustida 
ishlashni o‘zi hal qiladi. Bu yetakchi boshqalardan kam ishlaydi, degani emas. Jamoa 
xodimlar intilishini ularning ish kuniga qarab belgilash mumkin. Biror xodim 
hammadan keyin qolib kechgacha ishlasa, quvonishga shoshilmaslik darkor. Bu – 
xodim ish kunini, hatto cho‘zayotgan bo‘lsa ham, o‘zi belgilayotganligini, demak, 
hozirgi ahvolidan ko‘ra yuksakroq amallarni ko‘zlayotganligini bildiradi. Bu esa 
rahbar uchun xavfli belgi. 
5) yetakchi savol beradi. 
Hatto zamonaviy qarashlarga umuman rioya 
etmaydigan kishilar ham axborotga egalik – 
hukmronlik 
ekanligini yaxshi bilishadi. 
Savolga javob berayotgan odam so‘rayotgan kishiga tobe maqomida turadi. Bekorga 
«Bu yerda savolni 
men 
beraman!» iborasi munosabatlar notengligining yorqin 
namunasi bo‘lib qolmagan.
6) yetakchi o‘zi kerak deb hisoblagancha sukut saqlaydi. 
U bemalol 
atrofdagilar uning javobini kutayotganligini o‘ylamasdan uzoq jim qolishi yoki 
aksincha, gapirayotgan odamni keskin savol, javob, ibora yoki qo‘l harakati bilan 
to‘xtatib qo‘yishi mumkin. 
7) yetakchi ko‘p joy egallaydi. 
Bu yetakchi yalpayib o‘tiradi, degani emas. 
Shunchaki, u o‘z hududini chegaralamaydi, o‘ziga qanday qulay bo‘lsa, shunday 
harakat qiladi: istagan joyida yuradi, narsa va odamlar joyini o‘zgartiradi (nazokat 
bilan o‘tib ketishi uchun ozgina surilishlarini so‘raydi). U atrofdagilarga nimalarga 
e’tibor qaratishlari lozimligini bildiruvchi qo‘l harakatlari bilan atrofida vizual 
maydon hosil qiladi. Hammadan baland yoki past ovozda gapirishi bilan esa tovush 
maydonini yaratadi.
8) yetakchi maqsad ko‘zlaydi. 
U shunchaki ketayotgan ish haqida 
gapirmaydi, balki atrofdagilarga qaysi maqsad sari intilayotganini eslatib turadi. Bu 
bilan u asosiy maqsadni hamisha yodda tutishi va hamsuhbatlariga hamkorlikdagi 
harakatlari besamar emasligini, bu aniq natijaga intilish ekanligini bildiradi. 
214

---