Microsoft Word uylanish odobi ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
40
ҳуқуқлари нималардан иборат?» 
Расулуллоҳ (с.а.в.) марҳамат этдилар: 
«
Эрнинг хотини зиммасидаги ҳақ-ҳуқуқларидан бири - унинг нафсидан муродини 
олмоқни истаган вақтида, туянинг устида (минган) (ҳолда) бўлса ҳам, уни манъ (рад) 
этмаслигидир. 
Яна унинг ҳақларидан бири, эрининг изнисиз уйидан бирор нарсани бошқага 
бермаслик, агар берса, гуноҳи хотиннинг зиммасига, савоби эса эрга бўлади. 
Эрнинг ҳақларидан яна бири, хотин эрининг изнисиз нафл рўза тутмаслигидир. 
Эрининг изнисиз уйни тарк этиб, чиққан хотинга уйига қайтгунича ёки тавба 
қилгунича фаришталар лаънат айтиб турадилар». (Байҳақий Абдуллоҳибн Умардан (р.а.) 
ривоят этган) 
Яна шундай дейдилар: 
«
Агар бир кишига сажда этиш мумкин бўлса эди, зиммасидаги ҳаққининг буюклиги 
туфайли хотинни эрига сажда этишга буюрган бўлардим». (Термизий ва ибн Хиббон Абу 
Хурайрадан (р.а.) ривоят этганлар). 
Яна шундай дейдилар: 
«
Уйининг тубида (четида, бурчида) бўлса ҳам, уйининг ўртасида бўлса ҳам аёлнинг 
Парвардигор ризосига энг яқин ўлароқ ўқиган намози жомеъда (жамоат билан) ўқилган 
намоздан янада фазилатлироқдир». (Ибн Ҳиббон Абдуллоҳ ибн Маъсуддан (р.а.) ривоят 
этган). 
Яна шундай дейдилар: 
«
Аёл аврат (заиф ва қусур)лидир. Ташқари чиқиши билан шайтон уни назорат остига 
олади. (Уни назорат қилишни шайтон қўлига олади)».
Яна шундай дейдилар: 
«
Аёлнинг ўн аврати (заифлиги ва қусурлари) бор. Турмушга чиққан вақтида эри 
унинг бир қусурини ёпади. Ўлганда эса, қабр унинг ўн қусурини бекитади». (Табароний, 
Абдуллоҳ ибн Аббосдан (р.а.) ривоят этган). 
Эрнинг хотин зиммасидаги ҳақлари жуда ҳам кўп. Факат энг муҳимлари иккита: 
Биринчи ҳаққи - номусини қўримоқ ва маҳрамиятга эргашмоқдир. 
Иккинчи ҳаққи - лузумсиз (кераксиз, шарт бўлмаган) истак-хоҳишларни тарк этмоқ ва 
эрининг ҳалол ризқ топишида ёрдамчи бўлмоқдир. 
Салафи солиҳийн даврида аёллар шундай эдилар. 
Эркак ишига бориш учун уйидан чиқар экан, хотини ёки қизи унга шундай дер эди: 
«
Ҳаром қозонмоқдан сақланинг! Чунки биз очликка ва изтиробга сабр этамиз. Фақат 
жаҳаннам оловига (азобига) чидай олмаймиз!» 
Расулуллоҳ (с.а.в.) шундай дейдилар: 
«
Эрининг уйидан бошқаларга едириши хотин учун ҳалол бўлмайди. Фақатгина 
эрининг изни билан едириши мумкин. Фақат ўзларидан зиёда ва бошқаларга едирмаган 
холда бузилишидан қўрқилган тоза егуликларни икром этиши мумкин. (Яъни увол 
бўлишидан - ортиб қолишидан хавотирланилган, беҳуда исроф бўлишидан қўрқилган 
тароватли, покиза, янги, зиёда таомлари билан сийлаши мумкин). Агар эрининг 
ризолиги, рухсати билан едирса, ўзи ҳам эри қозонган савобига эришади. Агар эрининг 
изни бўлмасдан едирса, у тақдирда уларнинг савоби эрига тегади. Гуноҳи эса хотиннинг 
зиммасига бўлади». (Байҳақий Абдуллоҳ ибн Умардан (р.а.) ривоят этган) 
Турмушга чиқадиган кизнинг ота-онаси унга одоби муошаратни - эри билан яхши 
муомалада бўлишни ўргатиши лозим. 
Айтишларига караганда, Асмо бинти Ҳориса қизини турмушга чиқарар экан, унга шу 
тавсияларни берганлар: 

---

Уйланиш одоби. Имом Ғаззолий 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
41
«
Қизим! Сен энди ўзинг ўрганиб қолган уйингдан чиқиб, ҳали нотаниш, янги бир уйга 
бормоқдасан. 
Сен унга ер-замин бўлки, у сенга осмон бўлсин! Сен унга бешик бўлки, у сенга тирак бўлсин! 
Сен ундан узоқ бўлмаки, у сенга яқин бўлсин! У сенга яқин бўлса, сен унга янада яқинроқ 
бўл!» 
Аёл эрига гўзаллиги билан мақтанмаслиги керак. Унинг чиркинлигини, хунуклигини ҳам 
юзига солмасин. 
Ал-Асмоийнинг айтишларига қараганда, ўзлари бир қишлоққа бордилар. У ерда гул юзли, 
ой чеҳрали, гўзал бир аёл диққат-эътиборларини тортди. Инсонлар орасида энг хунук суратли 
бир киши билан турмуш қурганди. 
Уша аёлга дедиларки: 
«
Сиз шундай хунук кишининг никоҳи остида яшамоққа розимисиз?» 
Аёл бундай деди: 
«
Ё фалончи! Жим бўлинг! Сўзламанг. Сиз нақадар ёмон, қанчалар хунук сўзладингиз. 
Балки у билан Парвардигори орасидаги муносабат жуда яхши бўлгани учун мукофот 
сифатида мени унга лойиқ кўргандир! 
Ёки мен билан Раббим орасидаги муносабат жуда ёмон бўлгани учун жазо сифатида мени 
унга лойиқ кўргандир! Аллоҳ таолонинг ризоси бўлган нарсага мен рози бўлмайинми?!» 
Муоз ибн Жабал (р.а.) ривоятига кўра, Расулуллоҳ (с.а.в.) марҳамат этадилар: