O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi a. G. G‘aniyev, A. K. Avliyoqulov



Download 5,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet116/174
Sana16.03.2022
Hajmi5,45 Mb.
#497419
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   174
Bog'liq
Fizika 2 qism A G\'aniyev, A Avliyoqulov

Àlfà, båtà và gàmmà-nurlànishlàr
Ì à z m u n i :
 
alfà-nurlànish; båtà-nurlànish; nåytrinî; gàm-
mà-nurlànish; fîtîeffåkt; kîmptîn sîchilishi; elåktrîn-pîzitrîn
juftligining hîsil bo‘lishi.
Àlfà-nurlànish.
Àtîm yadrîsidàgi nuklînlàr dîimî hàràkàtdà
và o‘zàrî àylànishdà bo‘làdi. Yadrî ichidà hîsil bo‘làdigàn eng
bàrqàrîr màhsulît ikkità prîtîn và ikkità nåytrîndàn ibîràt
bo‘lgàn màhsulîtdir. Yadrî ichidàgi enårgiya tàqsimîtidà àynàn
shu zàrrà yadrîning àsîsiy enårgiyasini o‘zigà îlishi và mà’lum
shàrîitlàrdà 
a
- zàrrà sifàtidà uni tàrk etishi mumkin.
Àtîm yadrîsining 
a
- zàrrà chiqàrish bilàn bîshqà yadrîgà
àylànishi 
àlfà-nurlànish (yåmirilish)
 dåyilàdi.
35-§.
www.ziyouz.com kutubxonasi


133
Àgàr 
A
Z
X
înà yadrî bo‘lsà, 
a
- nurlànish nàtijàsidà bu yadrî-
ning bîshqà yadrîgà àylànishi quyidàgi sõåmà àsîsidà ro‘y båràdi:
a
n
-
-
®
+
+
4
4
2
2
( )
A
A
Z
Z
X
Y
h
, (35.1)
bu yerdà 
-
-
4
2
A
Z
Y
– bîlà yadrîning bålgisi, 
a
4
2
– gåliy 
( )
4
2
He àtîmi-
ning yadrîsi (
a
- zàrrà), 
h
n
– g‘àlàyonlàngàn 
-
-
4
2
A
Z
Y
yadrî chi-
qàràdigàn kvànt.
(35.1) dàn ko‘rinib turibdiki, 
a
- nurlànish nàtijàsidà yadrîning
màssà sîni 4 gà, zàryadi esà 2 tà elåmåntàr musbàt zàryadgà
kàmàyadi
. Bîshqàchà àytgàndà, 
a
- nurlànish nàtijàsidà kimyoviy
elåmåntning Ìåndålåyåv elåmåntlàr dàvriy siståmàsidàgi o‘rni
ikki kàtàk chàpgà siljiydi. Bu hîl 
siljish qîidàsi
dåyilàdi. U elåktr
zàryadi và màssà sîni sàqlànish qînunlàrining nàtijàsidir.
Yadrî pàrchàlànishi nàtijàsidà hîsil bo‘ladigàn màhsulîtlàr
zàryadlàrining yig‘indisi dàstlàbki yadrî zàryadigà tång bo‘ladi
.
Õuddi shundày sàqlànish qînuni màssà sîni uchun hàm
o‘rinlidir.

Download 5,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   174




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish