O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

 
 
24-rasm. Moliyaviy kalkulyator 

---

452 
Misollar: 
1. Siz 20 yoshdasiz va 45 yil muddatga yiliga 8%ga 100 dollar qo’yishni 
o’ylayapsiz. 65 yosh bo’lganingizda hisobingizda qancha pulingiz bo’ladi? Agar 
yillik foiz stavkasi 9% bo’lgan bankni topishga muvaffaq bo’lsangiz, u holda 65 
yosh bo’lganingizda pullaringiz qancha bo’ladi? 
 1-holat: 
Agar yillik foiz stavkasi 8 %ga teng bo’lsa, natija quyidagicha bo’ladi: 
FV = 100 dollar x1,0845 =3192 dollar 
2-holat: 
Agar yillik foiz stavkasi 9 %ga teng bo’lsa, natija quyidagicha bo’ladi: 
FV = 100 dollar x 1,0945= 4833 dollar 
Kreditlar va depozitlar bo’yicha foiz stavkalari, odatda, yillik foiz stavkasi, 
yoki Kreditlar va omonatlar bo’yicha foiz stavkalari, odatda, 
yillik foiz stavkasi
(
annual percentage rate
, 
APR) 
ko’rinishida ma’lum chastota bilan hisoblanadi, 
masalan, har oy. Hisoblash chastotasi turlicha bo’lishi mumkin, shunday ekan foiz 
stavkalarini taqqoslash usulini bilish juda muhim. Bu foizlar bir yilda bir marta 
hisoblanganda foiz stavkasiga ekvivalent 
samarali yillik foiz stavkasini
(
effective 
annual rate
, 
EAR) 
hisoblab chiqish orqali bajariladi.
Faraz qilaylik, Sizning pullaringiz yiliga 
6% 
miqdorida yilli foiz stavkasi 
(APR) 
hisobidan har oy hisoblanadigan foiz ko’rinishida daromad keltiradi. 
Demak, foizlar hisobingizga har oyda belgilangan 
APR 
stavkasining 
1/12
qismi 
miqdorida yoziladi. Shunday qilib, real foiz stavkasi oyiga 
0,5
foizni tashkil etadi 
(yoki o’nlik ifodada