Merosidan foydalanish annotatsiya

1869 yilda D.I.Mendeleyev 
o’zining kimyoviy elementlarni birinchi variantini 
Davriy sistema va Davriy qonunni 
e’lon qildi. Oldindan uchta elementni 
xossalarini aytib berdi. Uning taxmini isbot topgandan so’ng Davriy qonun 
kimyoning fundamental qonunlaridan biriga aylandi. 
A.M.Butlerov o’zining “Organik kimyoni to’liq o’rganishga kirish” degan kitobi 
va 1861-yili organik moddalarning kimyoviy tuzilishi nazariyasini yaratish bilan 
organik kimyo fanining rivojlanishiga katta hissa qo’shdi.
 
VI. Hozirgi davr: XX asr boshidan 
Dj.Tоmsоn (1897 yil) elektrоnni va A.Bekkerel (1896 yil) radiоaktivlikni 
kashf etishi atоmni bo’linuvchan ekanligini isbоtladi 
1911 yilda E.Rezerford 
atomlar bo’linmaydigan zarrachalardir degan g’oyalarni inkor etdi va atom 
tuzilishining 
planetar modelini 
taklif etdi.
V.Kossel (1916) 
geteropolyar (ion ) 
bog’lanish nazariyasini yaratdi. XX asrning 20 yillar oxiri 30 yillar boshida atom 
tuzilishi va kimyoviy bog’lanish tabiati to’g’risidagi umuman yangi 
kvant – 
mexanik 
tasavvurlari shakllandi.
 
Kimyo fanini O’rta Osiyoda rivojlanishiga allomalarimiz juda katta qo’shgan 
hissalari. 
• 
Kimyo tarixidan ma’lumki, kimyoviy bilimlar bundan 3,5 -4 ming yil ilgari 
qadimgi Misr Xitoy va Yunonistonda paydo bo’lgan.Markaziy Osiyoda X- 
XI- asrda ilm fan rivojlanib Ahmad Al Farg’oniy 
• 
Abu Bakr ar- Roziy 
• 
Abu Nasr Farobiy 
• 
Abu Rayhon Beruniy 
• 
Abu Ali Ibn Sino kabi buyuk qomusiy olimlar yetishib chiqdilar. Bulardan 
Farobiy, Beruniy Ibn Sino o’zlarining ancha mukammal bo’lgan amaliy 
kimyo laboratoriyalariga asos soldilar, ana shu davrda Beruniy “Xindiston”, 

---

7 
“Mineralogiya”, “Saydona”, “Ibn Sino” esa ko’p tomlik “Tib qonunlari” 
asarlarini yaratdilar. 
Ushbu vaqtlardayoq bobokolonlarimiz. 
•