Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім беру уәзірлігі

оқу материалын бекіту 
(жаттау, 
есте сақтау). Оқу материалын қабылдап және ұғынып алғаннан кейін, оны 
бекіту және жетілдіру талап етіледі. Осы мақсатта қайталау, жаттау, жаттығу 
орындау қызметі ұйымдастырылады.
Танымның бұл сатысында, психологиялық тұрғыдан қарағанда, көптеген 
танымдық процестер қатысады: түсінік, қабылдау, эмоция, ес және ойлау, тіл-
сөз.
4. Білім, дағды және іскерліктерді 
іс жүзінде қолдану 
–
 
таным проце-сінің 
соңғы сатысы. Бұл процесте оқушы өзіне нені, қалай, не үшін және неге 
істейтінін біледі және түсінеді. Басқаша айтқанда, оған жұмыстың мақсаты 
белгілі, ол сол жұмысқа қалай кірісу және оны қалай орындау керектігін бі-
леді. Бірақ оқушылардың өзіндік әрекеттері біртіндеп және бірізділікпен 
орындалуы керек. Бұл нақты тапсырмаларды орындаудан толық творчество-
лық тәуелсіздік беру жолымен ұйымдастырылуы керек. Ал оқытушы оқушы-
лар қызметін бақылап отырады.
Оқушылардың білімін, іскерлігін және дағдысын іс жүзінде қолдау үшін 
арнайы тексеріліп тұрылатын жағдай жасалынады. Тексеру барысында оқу-
шылардың меңгерген білім, іскерлік және дағдысын іс жүзінде қолдануы ба-
ғаланып барылады.
Мектеп оқушыларының танымы мотивтермен қозғалмалы болуға тиіс. 
Білім алудағы ұнамды мотивтердің болуы оның барысына тиімді жағдай бо-
лып табылады. Білім алу үшін оқушының оқуға деген құштарлығы болуы 
керек. Оқуға деген ынтасы болу үшін, ол білім алу қажеттілігін сезінуі және 
оқу қызықты болуы керек. Себебі қандай да болсын бір қызметтің негізгі мо-
тивтері қажеттілік пен ынталылық болатыны белгілі.
Мотив 
дегеніміз – адамның объективті мұқтаждығы мен ынтасын бей-
нелейтін әрекетіне ішкі талаптануы. Егер мотив болмаса, іс-әрекет бейтарап 
іске айналады. Демек, 
мұқтаждық 
пен 
ынта 
мотивацияның негізі болады. 
Мұқтаждық оқушылардың оқуға деген ынтасын көтереді.
Оқыту тәжірибесінде оқудың әртүрлі мотивтері болады:

---

56 
1. Ұстазын ұнатуы, оған сүйіспеншілігі.
2. Оқушы өзі көздеген мақсатына ұмтылушылығы, оған жататын мотив- 
тер: а) мамандық таңдау мен пәнге қызығушылығы; ә) мамандық таңдауға 
қатысы жоқ белгілі іс-әрекеттерге қызғыушылық (ән, сурет, әдебиет, спорт).
Мотивтер жасына қарай өзгеріп отырады. Кіші сыныптарда тікелей та-
лаптандыру мотиві, жоғары сыныптарда перспективті мотивтер үлкен роль 
атқарады.