Пахта селекцияси, уруғчилиги ва етиштириш агротехнологиялари илмий-тадқИҚот институти

Тадқиқотнинг мақсади 
Қашқадарё вилояти тоғолди шимоли-шарқий 
ҳудудининг типик бўз тупроқлар унумдорлигини сақлаш ва ошириш йўли 
билан кузги буғдойдан юқори, сифатли ҳосил олишни таъминлайдиган 
мақбул ўтмишдош экинларни танлаш ҳамда уларнинг тупроқ хоссаларига 
таъсирини аниқлашдан иборатдир.
Тадқиқотнинг вазифалари: 
ўтмишдош экинларни етиштириш агротехнологияларини ўрганиш билан 
биргаликда, уларнинг ўсиши, ривожланиши ва ҳосилдорлигини аниқлаб, 
анғиз ва илдиз қолдиқларини ҳисобга олиб, улар томонидан тупроқда ҳосил 
бўлган озиқа моддалар миқдорини ўрганиш;
 
ўтмишдош 
экинларнинг 
тупроқ 
агрофизик, 
агрокимёвий 
ва 
микробиологик хоссаларига таъсири аниқлаш; 
ўтмишдош экинларни кузги буғдойнинг ўсиши, ривожланиши, ҳосил 
элементларининг шаклланиши, ҳосил структураси, ҳосилдорлиги ва дон 
сифати кўрсаткичларига таъсири аниқлаш;
ўтмишдош экинлардан сўнг кузги буғдойнинг илдиз тизими 
шаклланишини аниқлаш; 
ўтмишдош экинларларнинг ўтмишдош сифатида суғориладиган типик 
бўз тупроқларда кузги буғдой етиштиришдаги иқтисодий самарадорлигини 
аниқлаш: 
Тадқиқотнинг объекти
сифатида, Қашқадарё вилояти Яккабоғ 
туманининг тоғ олди типик бўз тупроқлари, ўтмишдош экинлар сифатида 
ғўзанинг «Бухоро-102», маккажўхорининг «Ўзбекистон 300 МВ» дурагайи, 
нўхатнинг хашаки нигретум «К-95» турини, мошнинг «Радость», рапснинг 
баҳорги «Регина» навлари, асосий экин сифатида кузги буғдойнинг «Таня» 
нави олинган.
Тадқиқотнинг предмети
сифатида ўтмишдош экинларнинг анғиз ва 
илдиз қолдиқлари, уларнинг тупроқ хоссаларига таъсири, ўтмишдош ва 
асосий экинларнинг ўсиши, ривожланиши, кузги буғдойнинг илдиз тизимини 
шаклланиши ва экинлар ҳосилдорлиги хизмат қилади.
Тадқиқотнинг усуллари. 
Илмий-тадқиқот ишларида лаборатория, дала 
ва ишлаб чиқариш синови тажрибаларини қўйиш, тупроқ намуналарини 
олиш, биометрик ўлчаш, фенологик кузатиш ва турли таҳлиллар 
ПСУЕАИТИ, Ўсимликшунослик ИТИ нинг услублари, «Дала тажрибаларини 
ўтказиш услублари», «Методы агрохимических, агрофизических и 
микробиологических исследований в поливных хлопковых районах» каби 
услубий қўлланмалар асосида олиб борилган. Дала тажрибаларидан олинган 
маълумотларнинг математик статистик таҳлили Microsoft Excel дастури 
ёрдамида Б.А.Доспехов бўйича амалга оширилган.