O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

4.2.  Ta’minot manbasini kuchlanish bilan elektr tokini ulash, 

mexanik montaj qilish va o‘rnatish joyini tanlash

Ta’minot manbasiga joy tanlash, uni qo‘llash taktikasi bi-

lan aniqlanadi. Odatda, ta’minot manbai NQP va QYSni boshqa 

qurilmalari joylashgan xonada joylashadi. Bu xonalarga begona 

kishilarning kirishi taqiqlanadi, agar begona kishilar kirishi ta-

qiqlanmasa, ta’minot manbalari qulflanadigan va xabarlovchilar 

bilan jihozlangan temir qutilarga joylashtiriladi. Ta’minot man-

basining o‘rnatish balandligi unga texnik xizmat ko‘rsatishga im-

kon berishi kerak. Barcha asboblarni o‘rnatish usullari ularning 

pasportlarida ko‘rsatilgan.

Ta’minot manbai o‘zgaruvchan toki bilan maxsus o‘tkazilgan 

liniya yordamida ulanadi. Elektr ta’minot zanjirlari navbatchi yori-

tish manbalarining shitlariga ulanishi va himoya saqlagichlari bi-

lan jihozlangan bo‘lishi kerak. Texnik xizmat ko‘rsatish va sozlash 

uchun tok ta’minotini o‘chirish imkoni ko‘zda tutilgan bo‘lishi ke-

rak. Agar tok ta’minotining uzilishi dastakli (рубильник) yoki av-

tomatik o‘chirgich yordamida amalga oshirilmasa, ta’minot man-

baidan 2 metrdan uzoq bo‘lmagan rozetkadan amalga oshiriladi. 

220 V kuchlanishli kuch zanjirlari elektr va yong‘in xavfsizligi 

talablarini inobatga olgan holda o‘tkazilishi kerak. Tok o‘tkazuvchi 

mis va alumin simlar kesimi 1,5 mm

2

 va 2,5 mm

2

 bo‘lishi kerak. 

Ta’minot manbai yuklama bilan simlar yoki nazorat panellari yor-

damida ulanadi, bunda ulanish simlaridagi kuchlanish susayishi 

inobatga olinishi kerak. Xabarlovchilar odatda 0,1–2 mm

2

 kesimli 

(TRP simi) sim yordamida zanjirga ulanadi.