Тупроқ физикаси

45-жадвал 
ФАО бўйича тупроқ шўрланишининг классификацияси 
 
ЕС
е
, dS/m 
Тупроқнинг шўрланиш 
даражаси 
0-2 
Шўрланмаган
2-4 
Кучсиз шўрланган 
4-8 
Ўртача шўрланган 
8-16 
Кучли шўрланган 
> 16 
Жуда кучли шўрланган 
Электрокондуктометрия услуби ФАО томонидан қабул қилинган 
классификация бўйича шўрланган тупроқларни тез ва аниқ аниқлаш имконини 
беради. Бунинг учун тупроқ суспензиясини электр ўтказувчанлигини етарлича 
аниқлаш ва ЕС
1:1
қийматини 3,5 коэффициентга кўпайтириш керак, олинган ЕС
е 
қиймат 41-жадвал бўйича баҳоланади. 
Электр ўтказувчанлик услуби тупроқ шўрланганда тупроқ эритмасида 
юзага келадиган осмотик таъсирни ҳисоблашига қарамасдан ушбу услуб 
асосида олинган маълумотлар классик услублар асосида олинган маълумотлар 
(хлор иони, заҳарли тузлар йиғиндиси) билан солиштириштирилганда, улар 
бир-бирига тўла мос келишини ва мазкур услубни тупроқ шўрланишини тез ва 
самарали назорат қилишда амалиѐтда тўлиқ қўллаш мумкинлигини кўрсатди 
(46-жадвал). 
Тупроқ намуналарининг шўрланиш даражасини ва (Na миқдори) юқорида 
келтирилган классик услуб натижалари бўйича баҳолаш кўпчилик ҳолларда 
ўзаро бир-биридан фарқланишини кўрсатади. Тажриба майдонларидаги 
танланган нуқталарнинг шўрланганлик даражасини ЕСе, Cl иони ва заҳарли 
тузлар йиғиндиси бўйича баҳоланганда, Cl иони ва заҳарли тузлар йиғиндиси 
бўйича маълумотлар ҳар доим ҳам бир-бирига мос келмаслигини кўрсатди.
8
ФАО (Food and Agriculrute Organization) – турли давлатлар қишлоқ хўжалигини 
ривожланиши ва озиқ-овқат заҳиралари масалалари билан шуғулланувчи халқаро 
давлатлараро ташкилот. 

---

249 
46-жадвал