Qiziqarli kimyo

Dilafruz.
Munchahovliqmasanglar?
Shahnoza.
Nima ishlaring bor edi9
Botir.
B irnechtatopishm oq savollarim izbor edi, shularm so ‘rab 
olmoqchi edik.
Nodir.
Sizlar nima ish qilayapsizlar ?
Nasiba.
Kimyo to ‘garagiga tayyorgarlik kol rayapmiz.
Dilafruz.
Qanday savollarmgiz bor edi, balki birgalikdajavob to- 
parmiz
Botir.
7-“b” sinfidao‘qiydigan Naimni bilasiz-ku, o‘sh a “kim-yo- 
dan topishm oqlaraytsam topasizlarmi, deb so ‘rab qoldi. Qam aytchi 
desak, u “qanday toshdan qanday gaz olib, yonib turgan shamni o‘ chinsh 
mumkin”, deb so'radi.
Shahnoza
Hammasi shumi?
Nodir.
Yo‘ q, u yana bir necha savol berdi. Biz bu savollarga javob 
topish uchun kimyo kitobming hamma betlarini varaqlab chiqdik. Ammo 
bu topishmoqlamining birortasiga ham javob topa olmadik.
Botir._Axm,_o‘_qituvchimizdan_so‘_rab_olishga_qaror_qilib,_bu_yergakeldik__Nasiba.'>Botir.
Axm, o‘ qituvchimizdan so‘ rab olishga qaror qilib, bu yergakeldik
Nasiba.
Kimyodan “Oksidlar, asoslar, kislotalarva tuzlar” mavzu- 
si bilan tanishdinglarmi ?
Nodir.
Ha, bumavzulam i o‘qib chiqdik.
Dilafruz.
Unday bo‘ Isa, bu topishmoqni yechishlaring onson edi-ku.
Nodir.
Sizlarbilasizlarmi ? Bemalol bo‘lsa, tushuntirib bermglarchi?
Shahnoza.
0 ‘tgan kum Naim biz kimyo to'garagi uchun tajribalar- 
ni mashq qilayotganimizda qatnashgan edi, shuning uchun bu topishmoq- 
laming yechimini sizlardan so‘ragandir.
М ш '/ja.Toshdan olingan gaz, bu CO, gazi bo‘ladi, unday tosh esa 
ohaktosh yoki m arm artosh bo‘ladi. Bu toshlarning tarkibi qaysi mod- 
dadan iboratligini bilasizlarmi ?
Botir.
Ohaktoshning formulasi kalsiy се о uch C a C 0 3 b o ‘ladi 
(Nodirga qarab), ammo marmar toshning tarkibi qanday bo‘ hshini men 
bilmayman.
Nodir.
Men ham bilmayman, undan ham CO, gazi chiqsa, marmar­
tosh ham karbonat kislotaning biror tuzi bo‘ Isa kerak.
98

---

Nasiba.
Marmar toshning ham tarkibi ohaktoshnikidek, ammo u 
zichlangan va qattiqroq bo‘ladi, formulasi ohaktoshm kiga o'xshash 
CaCO, dir.