Ijtimoiy reablitatsiya

2. 
Ikkilam chi jarohatni baholash
O 'zi boshqalarga yordam berib o'rgangan mutaxassisning yordam so'rashi 
ancha murakkab hisoblanadi. Ammo, kasbiy so'nishni oldini olish va kasbiy 
ko'nikm alarni saqlab qolish uchun vaqtida choralar ko'rish kerak. Ikkilamchi 
jarohatdan saqlanishning eng muxim va dastlabki usullari bu - uning nam oyon 
bo'lish 
xususiyatlarini 
bilish 
hisoblanadi. 
Quyida 
terapevt 
va 
boshqa 
m utaxasssilarga o'zida ikkilamchi jarohatni belgilarini namoyon bo'lishini vaqtida 
anglab yetish im koniyatini beruvchi savolnomalar keltirilgan. Ulam ing natijalarini 
guruhiy terapiya, yoki supervizor bilan faoliyat olib borishda m uxokam a qilish 
mumkin.
J a ro h a tg a ta 'sir etuv chi omillar:
• Kasbiy faoliyatning o'ziga xosligi
108

---

• Ishda qanchalik erkinman, vaziyatga qanchalik ta'sir o'tkaza olaman?
• Men qisqa muddatli terapiya, inqirozli intervensiya yoki uzoq muddatli 
terapiya bilan shug'ullanaman?
Men:
a) O'zimga yoqadigan ishni bajaramanmi?
b) O'zim ga m os keladigan ishni bajaramanmi?
c) O'zimni kompetent his etadigan sohadagi ishni bajaramanmi?
d) Ishim dunyoqarashim va qadriyatlarimga to'g'ri keladimi?
M ijo zlarning о 'ziga xo slig i:
• 
Qanday kontingent bilan ishlayman?
• 
Qancha mijoz qabul qilaman?
• 
Har kunimi?
• 
Har haftami?
• 
Mijozlarimning m iqdori va ularning muammolarining o'ziga xosligi 
o'zaro mutanosibligi to'g'rimi?
• 
Menga u bilan ishlash yoqadigan m ijoz bormi? Nega?
• 
Mijozlar bilan bog'liq boshqa omillar.
• 
Ishdagi vaziyatning o'ziga xosligi
• 
Tashkiliy yordam yetarlicha yo'lga qo'yilganmi?
• 
Hamkasblarim meni qo’llab quvvatlaydimi?
• 
Supervizorlik yo'lga qo'yilganmi?
Ushbu savollarga javob berishda e'tiborli bo'lish zarur negaki, ularga javob 
berish orqali ikkilamchi jarohat va so'nish sindromining namoyon bo'lish 
belgilarini kuzatib borish mumkin.