201
oshirish uchun vakolatlar erkinligini beradi. Muammo qanchalik og’ir
bo’lsa, uning yechimi keng tashabbuslarni o’zida mujassam etish
ehtimoli shunchalik yuqori.
To’liq yangilanish strategiyasi yuqori
tavakkalchilikka ega chora
hisoblanadi va odatda muvaffaqiyatsizlik bilan tugaydi. Naqd pul va
qobiliyat yetishmasligi, to’liq yangilanish strategiyasini uzoq kutish,
raqibning kuchli ekanligi kompaniyani
muvaffaqiyatsizligiga sabab
bo’lgan vaziyatlar tajribada ko’plab uchraydi.
6.9. Muvaffaqiyatli strategiyani yaratishning prinsiplari.
Tadbirkorlik tajribasi qayta-qayta isbotlaydiki, kompaniyani barbod
qiladigan harakatlarga qarshi strategiyani yaratish quyidagi prinsiplarga
asoslanadi. Ushbu o’n uch prinsip a’lo strategiyani yaratishda qo’l
keladi:
1.
Strategik harakatlarni yarating va tadbiq etish jarayonida
kompaniyani
uzoq
muddatli
raqobatbardoshligini
ta’minlaydiganlarni afzal ko’ring. Mustahkam bozor mavqei
doimo
«dividentlarni» uzoq vaqt mobaynida beradi.
Kompaniyani uzoq muddatli foydali qilish yo’li bu –
uning
uzoq muddatli raqobatbardoshligini ta’minlaydigan strategiyani
amalda tadbiq etishdan iborat.
2.
Aniq va mantiqiy strategiya to’g’ri tadbiq etilganda kompaniya
tarmoqda obro’-e’tiborga ega bo’ladi. Tez o’zgaradigan
raqobatga ega kompaniya va qisqa muddatli imkoniyatlardan
foydalanishga qaratilgan strategiya vaqtinchalik foyda keltiradi.
Qisqa muddatli moliyaviy opportunizm va uzoq muddatli
ketma-ketlikning mavjud emasligi eng ishonchsiz an’analar, bir
marta uchraydigan boshqa takrorlanmaydigan foydadan darak
beradi. Rivojlanishni istagan kompaniya qisqa muddatli foydani
orqasidan quvmasdan uzoq
muddatli maqsadlarni amalga
oshirishi lozim.
3.
«Yarim yo’lda to’htashni» taqozo etadigan past xarajatlar,
differensiya va bozorda keng yoki tor qatnashish o’rtasida
kompromiss variantni tanlay olmaslik oqibatida strategiyani
202
noaniq bo’lishiga yœl qœymaslik. Kompromiss strategiyadan
foydalanadigan
kompaniyalar
kamdan-kam
hollarda
muvaffaqiyatga erishadi. Faqat past xarajatlar yoki differensiya
strategiyasini tanlash masalasida
tovar ishlab chiqaruvchi
ikkilanishi mumkin.
4.
Mustahkam raqobatbardoshlikni ta’minlash uchun investisiya
kiling.
5.
Raqobatbardoshlikni ta’minlash uchun agressiv hujumkor
bo’ling, uni agressiv himoya qiling.
6.
Optimistik
prognozlar
amalga
oshganda
muvaffaqiyat
keltiradigan strategiyalardan voz keching. Chunki raqobatchilar
ham qarshi tadbir-choralarni amalga oshirishi natijasida noqulay
bozor vaziyati paydo bo’lishini o’ylang.
7.
Kompaniyani manyovr qilish imkoniyatidan mahrum etadigan
mexanistik strategiyalardan ehtiyot bo’ling.
Qattiq strategiyalar
bozor vaziyati o’zgarishi bilan eskiradi. Eng yuqori sifat yoki
eng past xarajatlar absolyut ko’rsatkich bo’yicha emas, balki
raqobatchilarga nisbatan olinadi.
8.
Hyech qachon raqobatchi firmalarning javob reaksiyasini past
baholamang. Raqobatchilar burchakka
qamalganda va xavf
ostida qolganda juda katta zarar keltirishi mumkin.
9.
Kuchli raqobat mavqeiga va yetarli moliyaviy resurslarga ega
bo’lmay, kuchli va moliyaviy qudratli kompaniyalarga hujum
qilishda ehtiyot bo’ling, har tomonlama o’ylang.
10.
Raqobatchining kuchli tomoniga qaraganda uning zaif tomoniga
hujum qilish qulayligini unutmang.
11.
Xarajatlarning ishonchli ustunligiga ega bo’lmay turib,
narxlarni pasaytirishga harakat kilmang.
12.
Bozor
ulushini
egallash
uchun
agressiv
harakatlar
raqobatchilarning javob reaksiyasiga sabab bo’lishi va narxlar
jangi
boshlanishi
natijasida
bozorning
hamma
qatnashchilarining oladigan foydasi
pasayishi mumkinligini
o’ylab ko’ring.
203
13.
Differensiyalash strategiyasini qo’llashda ko’rsatiladigan
xizmatlarning va ekspluatasiya ko’rsatkichlarining eng katta
kamchiliklarini aniqlang. Raqobatchi tovarlar o’rtasidagi kichik
farqlarni iste’molchilar sezmasligi yoki ular uchun katta
ahamiyatga ega bo’lmasligi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: