Umurtqalilar zoologiyasi

katta boldir,
tashqari tomondagisi esa 
kichik boldir 
suyagidir. 
60-rasm. Baqaning orqa oyog'i A va chanoq kamarining
В yonbosh tomonidan ko'rinishi: 
1-son suyagi, 2-s onning bos hc has i, 3-boldir suyaklari, 4-katta boldir suyagi, 5- 
kic hik boldir s uyagi, 6-tovon suyaklari, 7-tibiale, 8-flbulare, 9-oyoq kafti, 10-bar-
m oq falangalari, 1 l-Vl-barm oqning qoldig‘i (rudim enti), 12 -yonbos h suyagi, 13- 
quym ich suyagi, 14-qov tog‘ayi, 15-quymic h kosasi, I—V barmoqlari. 
Oxirgi bo'lim 
oyoq kafti 
oldingi oyoqda qanday bo'lsa, 
keyingi oyoqda ham xuddi shunday tuzilgan. Oyoq kaftida 
beshta barmoqlari yaxshi rivojlangan, oltinchi barmog'i reduk- 
siyaga uchragan. 
Tovonning proksimal qatori faqat uzunchoq ikkita suyak- 
dan iborat bo'lib, ulardan bittasi boldir suyagining ichki qismi 
distal uchiga birikkan bo'lib, ostibiale, ikkinchisi, ya’ni sirt- 
dagisi ostibulare deb yuritiladi. Ba’zan bu suyaklar boshqacha 
nomlanadi, chunonchi: birinchisi — 
to‘piq, 
ikkinchisi — 
tovon 
deyiladi. 
Bu ikkita suyaklarning proksimal uchlari bilan boldir su- 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
yagining distal uchlarining o‘zaro harakatchan birikishidan 
boldir- tovon bo‘g‘imi yuzaga keladi. 
Tipik holda ikki qator bo‘lib joylashgan tovon suyaklari 
oralig'ida juda kichik 
markaziy suyakcha 
bor. Tovonning 
distal qatorida kichik distalia va distale 2+3 suyakchalari bir- 
lashmasidan hosil bo'lgan katta suyaklargina saqlanib qoladi. 
Kaft 
beshta uzunchoq suyakchalardan tashkil topgan. Ularga 
barmoq falangalari birikadi. Baqalarda eng uzun bar- 
moq IV dir. 
Baqaning qadimgi ajdodlarida birinchi barmoq oldidagi 
qo'shimcha, ya’ni VI barmoq rudiment holda saqlangan. 
Keyingi oyoq kamari, ya’ni tos kamari sharoitga bir qancha 
moslashgan bo'lsa-da, boshqa quruqlikda yashovchi hayvonlar 
tos kamaridagi kabi uch juft elementdan tashkil topgan. Bu ele- 
mentlarning proksimal uchlari qo'shilib,