Олий таълим муассасаларининг ўзбек тили ва адабиёти бакалавриат йўналиши таълим дастурида талабаларга миллий қадриятларимиздан бўлган ўзбек шевалари тўғрисида илмий-амалий билимларни бериш кўзда тутилган

 
Ички (хусусий) синонимлар 
Белги, нарса, ҳодиса, ҳаракат ўзбек адабий тилига маълум бўлмаган 
бирдан ортиқ диалектал лексик бирликларида ифодаланган синонимлар 
ички синонимлардир. Улар шеваларнинг ўз ичидаги синонимлар 
ҳисобланади. Ўзбек халқ шеваларида бирдан ортиқ диалектал сўз бир 
маънони ифодалайди ва бунда тўлиқ синонимлар ҳосил бўлади. Маъноси 
тамоман бир хил бўлган синонимларнинг катта бир қисми бир предмет, 
ҳодиса, белги ҳақидаги тушунча мазкур шевалар тарқалган жойлардаги 
аҳоли нутқида турлича номланиши натижасида юзага келади.
Белги, ҳаракат ифодаловчи лексемалардан ташкил топган синонимлар:
ҳубдърəм 
(жуда бўлмаса), 
сəнджəп, бошрɔғ 
(сийрак, кам) ; 
дулɔп,
дуржъ
, 
ътърқън
(кўплик маъносида) ; 
дɔв, ъркът
- бақувват; 
ҳəпɔзъ 
тушмɔқ - йузмɔқ 
– сузмоқ; 
қундɔқлəдъ, орəдъ 
– йургаклади; 
дɔръғмə // 
торъқмə
- сиқилма; 
жъйнəдъ
- йиғиштирди, саранжом саришта қилди, 
буйғурмɔғ
– совқотмоқ; 
дəрқɔлмɔғ
- муҳтож бўлмоқ каби.
Синонимик қаторни ташкил этувчи сўзлардан қайси бири фаол 
қўлланилса, ўша сўз асосий луғавий бирлик ҳисобланади. Масалан: 
əнқɔв, 
сɔддə. əнқɔвдə
салбий томон кучлироқ бўлса
, сɔддəнинг
қўлланиш доираси 
кенгроқ.
əрръғ, қълтъръқ, нъмжɔн 
сўзларидан ўзбек адабий тилида арриқ сўзи 
бош сўз бўлиб ҳисобланади. Чунки у ҳам кишиларга, ҳам ҳайвонларга 
нисбатан қўлланади. Шевада қълтъръқ сўзи бош сўз бўлиб ҳисобланади, 
чунки қўлланиш доираси кенгроқ 
лəпəшəнг, сɔнсъз, лəттə кесмəс, пəндəвəқъ, бошəнг, шəлпəйгəн
. Бу 
синонимик қаторда биринчи икки синонимик сўз етакчи синоним 
ҳисобланади. Бошқалари шу сўзларнинг қўшимча синонимларидир.