Авлоний, Абдулла (1878-1934) -XIX асир охири XX а бошидаги узб миллий маданиятининг машхур вакилларидан бири, маърифатпарвар шоир, драматург, журна­лист, олим, давлат ва жамоат арбоби XX а бошларида жадидчилик харакатига қўшилиб

АВЛОНИЙ, Абдулла (1878-1934) -XIX асир охири XX а. бошидаги узб. миллий маданиятининг машхур вакилларидан бири, маърифатпарвар шоир, драматург, журна­лист, олим, давлат ва жамоат арбоби. XX а. бошларида жадидчилик харакатига қўшилиб, Тошкентдаги жадидларнинг фаол иштирокчиларидан бири бўлиб танилди. У янги усулда, янгича мактаб очиб, дарс берди ва дарсликлар ёзди.
АДАБИЙ-МАДАНИЙ МЕРОС - халқимизнмнг авлодлардан авлодларга ўтиб келаётган нихоятда қадимий, бой А.-м.м.и бор. У халқимизнинг урф-одати, расм-русмлари, байрамлари, қадимий битиклар ва археологик топилмалар, халқ оғааки ижоди намуналари, ёзма бадиий адабиёт ва фан дурдоналари, бетакрор меъморий обидалардан иборат.
АКСИОЛОГИЯ (юн. axio - қадрият ва logos — фан, таълимот) — қадриятшунослик, маънавий ходисалардан бири бўлган қадриятлар соҳасини ўрганадиган, унинг қонун ва категорияларини тадқиқ қиладиган илм йуналиши, қадриятлар ҳақидаги фан.
АНАРХИЯ (юн. anarchia — бошбош-доқлик) — давлатда ёки жамиятни бошқаришда ягона раҳбарнинг, ҳамма учун мажбурий қонун-қоидалари одоб-аҳлоқ меъёрларининг йўқлиги, ҳокимиятга даъвогар турли сиёсий кучларнинг ўзаро кураши кучайиши оқибатида юзага келадиган холат.
АНТРОПОГЕНЕЗ (юн. antropos ва genezis — инсон, келиб чикиш) — ин-соннинт келиб чиқиш ва жисмоний хамда маън-й ривожланиш жараёни. Бу жараён туғрисида турлича фикрлар, дунёвий ва диний карашлар мавжуд. Дунёвий қараш тарафдорлари (Дарвин, Гексли ва Гегель) инсон олий даражада тараққий этган, I одамсимон маймунлардан келиб чиққан деган қарашни илгари суради.
АФОРИЗМ (юн. aphorismos — хикматли суз) — қисқа, лекин чуқур маъноли, муаллифи аниқ, ran; хикматли сўзлар. А.нинг асосий коидаси сифатида шаклан ихчам, образ ва фикрга бой, х.ис-туйғу, хулоса ва холатни аниқ, мукаммал акс эттириш, кучли эмоционал ва интеллек­туал таъсир кучига эга булиш А.нинг асо-сий хусусиятидир.
АФФЕКТ (лот. affectys - рухий тулқинланиш, кучли эхтирос) - нисбатан тез ва қисқа муддатли, кучли эхтиросли ва эмоционал холат; шах учун муҳим ҳаётий вазиятларнинг тез ўзгариши бн боғлиқ, ички турғён ва кескин ха-рактерли узгариш тарзида намоён була­ди; муайян кишининг ўз хатти-харакатларини назорат қила олмай қолишини ифодалайдиган холат.