Ўзбекистoн республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

 
9.Пинборд усули 
Пинборд
(инглизчадан: 
pin-
маҳкамлаш, 
board 
– ёзув тахтаси) мунозара 
усуллари ёки ўқув суҳбатини талабаларнинг амалий фаолияти билан 
мослаштиришни кўзда тутади. 
Бунда ўқитувчи
-
муаммони ечиш йўлларини баён қилади; -
талабаларнинг
 о
ммавий ақлий ҳужумини ташкиллаштиради. 
Талабалар ўз гуруҳларида муоммани
 
муҳокама қиладилар ва
 
ўз 
фикрларини
т
аклиф этадилар, баҳолайдилар ва энг мақбул ғояларни 
танлайдилар ва уларни қоғоз варағига (2 сўздан кўп бўлмаган) ёзадилар ва 
ёзув тахтасига бириктирадилар.
 
Гуруҳ аъзолари (таълим берувчи томонидан белгиланган 2-3 талаба) 
ёзув тахтасига чиқадилар ва бошқалар билан маслаҳатлашиб: 

аниқ, хато, ёки такрорланувчи ғояларни саралайдилар; 

---

25 

ғояларнининг баҳсли томонларини аниқлайдилар; 

ғояларни тизимлаштириш мумкин бўлган белгилар бўйича 
саралайдилар; 

шу белгилар бўйича ҳамма ғояларни ёзув тахтасида гуруҳлайдилар 
(карточка/ варақлар). 
Ўқитувчи
 
билдирилган фикрларни
у
млаштиради ва иш натижаларини 
баҳолайди. (Илова №4) 
10.Муаммоли вазиятлар усули 

Муаммоли вазиятлар усули

 
– ўқитувчининг мавзу бўйича муаммоли 
вазиятларни яратишига в бу орқали талабаларни фаол билиш фаолиятига 
йўллашни кўзда тутади.Бунда талабалар вазиятни таҳлил қилиш, баҳолаш ва 
шу орқали муаммони ечиш йўлларини топишга ўрганадилар. 
Усулнинг етакчи вазифалари қуйидагилардан иборат: 
- ўргатувчи фаолияти – билимларни фаоллаштиришга йўналтирилади;
- ривожлантирувчи вазифаси – талабаларнинг таҳлилий тафаккурини, 
фикрни асослаш кўникма ва малакаларини шакллантириш; 
-тарбияловчи вазифаси – ўзаро фикр алмашиш кўникмаларни 
шакллантириш; 
-муаммоли вазиятлардан фойдаланиш усули назарияни амалиёт билан 
боғлаш имконини беради. 
Ўқув муаммосининг муҳим белгилари қуйидагилардан иборат бўлади: 
-муаммонинг мавжудлиги, уни қидириш, бу жараёнда янги билимларни 
ўрганишга олиб келади; 
-муаммони ечиш учун таълим олувчиларда маълум даражада билим 
манбалари мавжудлиги. 
Муаммо 3 таркибий қисмдан ташкил топади: 
- қуйилган муаммонинг маълум қисми. 
- қўйилган муаммонинг ўрганилиши лозим бўлган номаълум қисми (уни 
ечиш янги билимлар шаклланишига олиб келади). 
- муаммони ечиш жараёнида керак бўлган, аввалги билимлар (таълим 
олувчилар тажрибаси). 
Шундай қилиб, ўқув муаммосини таълим олувчиларга олдиндан 
номаълум бўлган натижа ёки бажариш усули вазифаси сифатида талқин 
қилиш мумкин. 
Муаммоли вазиятни ишлаб чиқиш катта меҳнат ва педагогик маҳоратни 
талаб этади. Қоидага биноан, вазиятни бир неча маротаба тажрибадан 
ўтказгандан сўнг ўқув гуруҳида энг самарали вариантини тузиш мумкин. Бу 
таълим олувчиларни фаоллаштиришга,билиш имкониятларини янада 
тивожланишига, келажак фаолиятлари учун ўрганилаётган материалнинг 
амалий фойдасини англаб етишга ёрдам беради. (Илова №5)