O„qish 4 Texnologik xaritalardan o„qish darslarida foydalanish

Lug„at ishi: 
ayron 
– qatiqning moyi ajratib olingandan keyin qolgan suyuq qismi, 
shuningdek, qatiq yoki suzmaga suv qo‗shib tayyorlangan ichimlik. 
qatalab chiqqan
–
baxmal
– duxoba, tukli mato 
«Ma‟nodosh so„zni top» mashqi 
O‗quvchilar she‘rdagi ayrim so‗zlarga ma‘nodosh so‗zlar topadilar va ular 
ishtirokida gaplar tuzadilar. 
Masalan: Vayron – buzuq, xarob; yumalab – dumalab; chopdilar – kesdilar; 
qattiq – mustahkam; cho‗ntak – kissa; joylandi – solindi. 
-
Bolajonlar, «Boychechak» qo‗shig‗ini eshitganmisiz?
-
Hozir hammamiz birgalikda eshitamiz. 
O‗quvchilarga xalq qo‗shiqlari va ularning turlari haqida qisqacha ma‘lumot 
beriladi. 
- Qo‗shiqlar yaratilish manbai, tinglovchilarning qaysi qatlamiga 
bag‗ishlangani, mavzulariga ko‗ra har xil. Masalan, xalq tomonidan va real 
ijodkorlar (shoir va bastakor) tomonidan yaratilishiga qarab xalq qo‗shiqlari va 
zamonaviy qo‗shiqlar deb farqlanadi. Xalqimiz tarixida qo‗shiqlarning qadimiy 
turi mavjud bo‗lgan: ov qo‗shiqlari, mavsum qo‗shiqlari, to‗y qo‗shiqlari («Yor-
yor»), aza qo‗shiqlari (marsiya) kabi. Bundan tashqari bolalarga mo‗ljallangan alla, 
ovunchoq qo‗shiqlar, o‗yin qo‗shiqlari («Boychechak», «Oq terakmi, ko‗k terak») 
ham mavjud.
- Boychechak haqida yana she‘rlar bilasizmi? O‗zingiz bilgan she‘rlardan 
birini aytib bering.
IV. Yangi mavzuni mustahkamlash. 
Darslik bilan ishlash. 
- Kim she‘rni ifodali o‗qib bera oladi? She‘rni 
o‗qiyotganda 
hissiyotlaringizni namoyon qilishga harakat qiling.
O‗quvchilar xohishiga ko‗ra she‘rni o‗qiydilar. 
«Sehrli sandiqcha» mashqi 
O‗quvchilarga turli asarlardan olingan gaplar yozilgan qog‗oz tarqatiladi. Ular 
bu gaplarni o‗qib, asar nomini va muallifini aniqlaydilar. Faqat xalq og‗zaki ijodi 
janrlariga oidlarini «Sehrli sandiqcha»ga soladilar. 

---

62 
-
Bolajonlar, biz sizlar bilan xalq og‗zaki ijodiga oid ertak, maqol, topishmoq, 
qo‗shiqlarni aniqlab, «Sehrli sandiqcha»ga joyladik. Biz uchun ular dunyodagi 
barcha duru-javohirlardan ham qimmatliroqdir. Siz bu durdonalarni mukammal 
o‗rganib, avaylab-asrab keyingi avlodga ham qoldirishingiz lozim.