Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Янги туғилганлар палатасида болани парваришлаш. 
Янги туғилган болани ҳар куни тозалаш
.
Биринчи овқатланишдан олдин эрталаб янги туғилган чақалоқни 
тозалаш ўтказилади. Боланинг вазни ўлчанади, тана ҳарорати ўлчанади, 
кейин кўзларга ташқи бурчакдан ички бурчагига қараб физиологик эритма 
шимилган стерил пахта шариклари билан ишлов берилади. Бурун йўлларини 
тозалаш учун стерил ўсимлик мойи билан намланган бовлиқ қўлланилади 
(бовлиқлар бурун йўлларига 1-1,5 см чуқурликка киритилади). Кейин бола 
юзи пахта шариклари билан артилади (эритмалар худди кўзлар учун каби). 
Шундан сўнг, вазелин ѐки ўсимлик мойи шимдирилган тампонлар билан 
табиий бурмалар (дастлаб қўлтиқ ости, кейин чов бурмалари) қайта 
ишланади. 
Йўргаклашда (ҳар овқатланишдан олдин) болалар сув остида олд 
томондан орқа томонга қараб ювилади. Киндикнинг қолган қисмини қайта 
ишлаш ҳар куни 3% водород перикис эритмаси билан олиб борилади, сўнгра 
киндик чўлтоғи қуруқ таѐқча билан қуритилади, шундан сўнг киндикка 5% 
ли калий перманганат эритмаси сурилади. Киндик қолдиғи тушгандан сўнг, 
киндик ярасини қайта ишлашни амалга ошириш керак. Дастлаб у 3% ли 
водород перикис эритмаси билан қайта ишланади, кейин қуруқ таѐқча билан 
киндик ярачаси қуритилади ва 96% ли спирт ҳамда 5% ли калий перманганат 
эритмаси билан ишланади. Киндик ярачасини қайта ишлаш унинг 
эпителизациясигача олиб борилади. 
Янги туғилган чақалоқларни уй шароитларида парваришлаш. 
Шифокор болани уйида илк маротаба кўрикдан ўтказганда анамнезни 
синчковлик билан тўплаши, ҳомиладорлик ва туғиш жараѐнининг кечиши 

---

31 
хусусиятларини таҳлил қилиши, эрта неонатал даврда чегара ҳолатлари ѐки 
касалликларнинг мавжудлиги тўғрисида маълумот олиши керак. Кўрик 
вақтида терининг ва шиллиқ пардаларнинг ҳолати, боланинг хулқ-атвори, 
физиологик рефлексларнинг ҳаѐтийлиги, овқатланиш тури, эмиш фаоллиги, 
вазн ортиши ва нажаснинг табиати баҳоланади. Киндик ярасининг ҳолатига 
алоҳида эътибор бериш керак ва онага уни даволаш усулини ўргатиш зарур. 
Одатда, киндик ярасининг битиб кетиши ҳаѐтнинг 3-ҳафтасида (ҳаѐтнинг 15-
18-кунларида) содир бўлади. Узоқ вақт битмаѐтган киндик яраси шифокорни 
инфекциялар (омфалитлар) ѐки жарроҳлик патологияси (киндик оқмаси) 
борасида ҳушѐр бўлишни тақоза қилади. 
Янги туғилган чақалоқларни уйда парваришлашга қаратилган асосий 
талаблар қуйидагилардан иборат.