Q usmonov, U. Jo‘rayev, N. Norqulov o zbekiston tarixi

Qishloq xo ‘jaligi 
, 
, 
£ , ’ 
’ 
J
bilan shug ullangan. Dehqonchilik va u
bilan bog‘liq b o ‘lgan chorvachilik qishloq xo‘jaligining ikki 
asosiy sohasi edi.
Dehqonchilikda g‘alla, paxta va poliz mahsulotlari yetish- 
tirish yetakchi o‘rin egallagan. Ekinzorlaming yarmidan ortig‘ida 
g‘alla yetishtirilgan. G ‘allachilikda kuzgi bug‘doy ekish yetakchi 
o ‘rin egallagan. Dehqonlarning don ekinlaridan m o‘l hosil 
olishlariga hatto chet elliklaming ham tan berganligiga tarix 
guvoh.
Chunonchi, Xivaga kelgan yevropalik sayyohlardan biri 
aytgan quyidagi so‘zlar manbalarda saqlanib qolgan: 
„Men Ger-
maniyaning o‘zida dalada ishlovchilarning Xivadagidek mirish-
korligini ko‘rmaganman“. 
Don ekinlari ichida jo ‘xori ekish 
bug‘doydan keyin ikkinchi o‘rinda turgan. Sholi esa, asosan, 
suv ko‘p hududlarda yetishtirilgan. Ekinzorlaming 1/5 qismida 
paxta yetishtirilgan.
Xonlik iqtisodiyotida pillachilik ham muayyan ahamiyatga ega 
bo‘lgan. Poliz mahsulotlari ichida Xorazm qovunining dovmg‘i 
keng yoyilgan edi. Bundan tashqari, xonlikda bog‘dorchilik ham 
dehqonchilikning rivojlangan sohalaridan biri bo‘lgan.
Ichki va tashqi savdo 
Xonlikning ichki va tashqi savdosidan
davlat xazinasiga dumstgina daromad 
tushgan. Ichki savdo-sotiqda Xivaning usti yopiq bozori alohida 
ahamiyatga ega bo‘lgan. Bozor yo‘lining ikki tarafiga ustaxona- 
do‘konlar qurilgan.
Bozordagi savdo o‘rinlaridan foydalanganlik uchun 
tagjoy
deb ataluvchi alohida soliq olingan.
Xonlikdan, asosan, qorako‘l teri, gilam, hunarmandchilik 
mahsulotlari Eron, Hindiston, Xitoy va Turkiya kabi davlatlarga 
eksport qilingan.
XVI 
asr oxirlaridan boshlab, Rossiya bilan ham savdo-sotiq 
birmuncha yo‘lga qo‘yila boshlandi. Xiva elchilari, asosan, gazlama 
va to ‘qilgan buyumlar olib borishgan. Chunonchi, Xiva elchisi

---

1620-yilda Qozon shahrida 670 kiyimlik mato sotganligi 
manbalarda qayd etilgan. Rossiyaga gilam, qoqi meva, qora- 
ko‘l teri, o ‘simliklardan tayyorlangan b o ‘yoqlar ham olib 
borilgan.
Rossiyaning Xiva xonligiga yuborgan elchilariga Xiva 
m ahsulotlarini xarid qilish topshirig‘i ham berilgan. Xiva 
savdogarlari Rossiyaning Nijniy Novgorod yarmarkasida faol 
qatnasha boshlaganlar.