Urganch davlat universiteti bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti «biotexnologiya»

B
2
-vitamini 
B
2
− vitamini (riboflavin) - xujayra nafas olishi, oqsillar va yog‘lar sintezida, 
asab tizimining xolatini boshqarish, buyrak funksiyasida ishtirok etadigan ko‘pgina 
fermentlar tarkibiga kiradi. Uning etishmasligi oqibatida ko‘pincha o‘sish 
sekinlashib, oqsillar almashinishi buziladi. B2 − vitaminiga kunlik talab, jo‘jalar 
uchun 1 t oziqaga 3-4 grammni (kristall xolatdagi preparat), cho‘chqalar uchun esa 
100 kg tirik vazniga 10-15 mg ni tashkil etadi. B
2
− vitaminini etarli miqdorda 
mikroskopik zamburug‘lar, bakteriya va ba’zi bir achitqi turlari sintez qiladidar (2.1-
jadval). 
2.1-jadval. 
Ba’zi bir riboflavin sintez qiladigan mikroorganizmlar. 
Mikroorganizm-produsent
Riboflavin chiqishi, mg/l 
Clostridium acetobutylicum
97 

---

Mycobacterium smegmatis
58 
Mycocandida riboflavina
200 
Candida flaveri
567 
Eremothecium ashbyii
2480 
Ashbyii gossypii
6420 
B
2
− vitaminini bir qadar maxsuldor sintez qiladigan mikroskopik 
zamburug‘ 
Eremothecium ashbyii 
bo‘lib, kultural suyuqlikdagi 1 g quruq moddada 
6000 mkg gacha riboflavin xosil qiladi. Oziqa preparati bo‘lgan B
2
− vitaminini 
ishlab chiqarining mikrobiologik texnologiyasi juda oddiy bo‘lib, u quyidagi 
bosqichlardan iborat: 
*Ekish materiali olish; 
*Fermentasiya; 
*Kultural suyuqlikni bug‘lantirish; Konsentratni quritish. 

---

Mikroorganizm produsent sifatida ko‘pincha 
Eremothecium ashbyii 
mikroskopik zamburug‘i qo‘llaniladi. Oziqa muxiti tarkibini 1-3% uglevodlar 
(glyukoza qiyomi, melassa yoki gidrol), 3-8% makkajo‘xori ekstrakti yoki achitqi 
avtolizati, azot manbasi (ammoniy nitrat), mikroelementlar, ba’zi bir vitaminlar va 
aminokislotalar tashkil etadi. 
Kulturalarni fermentyorlarda suyuq oziqa muxitida o‘stirish, 28-30
0
C 
xaroratda, doimiy aralashtirish va aerasiyada 80-84 soat davomida olib boriladi. 
Fermentasiya tugagach kulütural suyuqlikka issiqlik bilan ishlov beriladi va vakuum 
ostida bug‘lantiriladi, bunda quruq modda 30-40% namlik saqlashi lozim. 
Bug‘lantirilgan konsentrat purkab quritgich moslamada quritiladi. Oziqa preparati 
bo‘lgan B
2
vitamini to‘qsariq-qoramtir rangda bo‘lib, namligi 10% dan ko‘p 
bo‘lmaydi. Tayyor preparat tarkibida 10 mg/g dan kam bo‘lmagan B
2
−vitamini, 
shuningdek, boshqa B gurux vitaminlarini (B
1
, B
3
, B
6
, B
12
) va nikotin kislotasini 
saqlaydi.