Innovatsion texnologiyalar №4 (28) 2017 y.
44
QISHLOQ VA SUV XO’JALIGI / СЕЛЬСКОЕ И ВОДНОЕ ХОЗЯЙСТВО
Масалани қўйилишида бизга яна қуйидаги параметрлар берилган бўлиши лозим:
i
ý
A
i
турдаги АВ сони;
j
i
Q
i
турдаги АВни
j
ташиш маршрутида тонналардаги кунлик иш унумдорлиги;
max
min
,
Q
Q
туташма манзилни юк ташиш ҳажмига бўлган эҳтиёжини минимал ва
максимал даражаси.
Масалани қўйилишида берилган автомобиллар парки (
i
ý
A
) дан маршрутларда шундай
фойдаланиш режасини аниқлаш лозим бўладики, бунда туташма манзилни ташиб
келтирилиши лозим бўлган юклар ҳажмларига бўлган эҳтиёжи қондирилсин, юк жўнатиш
(қабул қилиш) механизмларини вақт мобайнида иш билан самарали юклашга эришилсин ва
ташиш энг кам ҳаражатларда амалга оширилсин.
Масалани ечиш усули ва алгоритмини ишлаб чиқиш учун бир қатор дастлабки
тушунчаларни киритамиз.
Дискрет тарзда қўйилган мазкур масалани ечими - бу
i
j
j
X
элементларни маълум
талабларга жавоб берувчи кетма-кетлиги йиғилмасидан иборат бўлади. Шу туфайли
i
j
j
X
элементлар йиғилмаси деб уларни
j
j
J
i
j
X
матрицасидан олинган ҳар қандай кетма-
кетлигига айтилади. Йиғилмани мумкин бўлган йиғилма деб аташ учун қуйидаги шартлар
бажарилиши лозим:
йиғилмада фақат
i
индексни бир хил қийматига эга бўлган элементлар қатнашади;
йиғилмадаги
i
j
j
X
элементлар сони ТМ га келувчи (чиқувчи) радиал маршрутлар
сонига тенг бўлади;
йиғилмада
j
индекси бир хил қийматига эга бўлган иккита элемент қатнашмайди.
Хусусиятларда келтирилганидек, АВ ни
i
j
j
X
йиғилмаси элементларини турли
комбинацияларини шакллантириш ва таҳлил этишда уларнинг йиғилмалари ўрнига
рақамларидан фойдаланиш масалани анча соддалаштиради. Шу туфайли йиғилмани рақами
тушунчасини киритамиз.
Мумкин бўлган йиғилма рақами – бу унинг кетма-кетлигида 1-чи, 2-чи,...,
е
-чи...
с
-чи
ўринларда турувчи элементлар қийматларини кўрсатувчи
i
c
i
e
i
,...
,...,
1
индекслар
тўпламидан иборатдир. Ўз-ўзидан маълумки йиғилмалар бир-бирларидан уларни
рақамларида ҳеч бўлмаганда битта
i
e
индексни турлича қиймати билан фарқланадилар.
i
j
j
X
элементлар йиғилмасини, агар унинг рақами берилган бўлса аниқланган деб
ҳисобланади.
Эксплуатацияга чиқарилувчи автомобиль паркининг кун мобайнида тўлақонли
фойдаланиш учун
i
ý
A
сондаги автотранспорт воситалари (АВ) ни маршрутларга тўла
тақсимланиши, яъни тегишли
i
j
j
X
АВ ни йиғилмаси кўринишида тақсимланиши лозим. Шу
туфайли автомобиль паркидан тўла фойдаланиш талабига жавоб берувчи – талаб доира-
сидаги АВ ни
)
(
mg
йиғилмаси тушунчасини киритамиз. АВни
i
тури бўйича талаб
доирасидаги
)
(
mg
йиғилма деб қуйидаги шартга жавоб берувчи йиғилмага айтилади:
I
i
G
х
A
X
M
j
j
j
j
j
i
э
i
j
J
j
,
,
)
(
(2)
бу ерда
)
(
ì
j
j
G
i
j
j
X
элементларни мумкин бўлган йиғилмалар тўплами.
Do'stlaringiz bilan baham: |