Akbar zamonov tarix fanidan olimpiadaga

 
Chor Minor majmuasi 

---

Telegram kanal
:@tarixolimpiada
 
Chor Minor me’moriy obidasi Xalfa 
Niyozqul tomonidan bunyod etilgan. Ushbu 
inshootning qurilishiga homiylik qilgan Xalfa 
Niyozqul turkman urug‘idan bo‘lib, Amir 
Haydar hukmronligi davrida yirik davlat 
lavozimlarida 
ishlagan. 
U 
XIX 
asrning 
o‘rtalarida vafot etgan. 
Chor Minor Buxoroda mang‘itlar sulolasi 
hukmronligi davrida bunyod etilgan bo‘lib, uning o‘ziga xos tomoni shundaki, u 
to‘rtta minora bilan o‘rab olingan O‘rta Osiyodagi yagona inshoot hisoblanadi.
Chor Minor me’morchilik majmuasi so‘nggi o‘rta asrlarning oxirgi 
davrlarida (XIX asrda), 1807-yilda bunyod etilgan. Me’moriy obidaning 
qurilishida har xil o‘lchamdagi xom va pishgan g‘ishtlar, loy, yog‘och, tosh va 
shunga o‘xshash mahsulotlardan keng foydalanilgan. 
Majmua
chor qavatli minora, an’anaviy usulda qurilgan masjid, bir qavatli 
madrasa, atrofi bir qavatli hujralar bilan o‘ralgan hovlidan iborat. Sinchli 
peshayvon tipidagi masjid hovlining janubiy-g‘arbiy burchagida joylashgan (nomi 
ham shundan). Minoralarning tepa qismi gumbaz shaklida yakunlangan bo‘lib, ular 
sirkori koshinlar bilan bezatilgan. Ikki qavatli xonaning birinchi qavati miyonsaroy 
ko‘rinishida bo‘lib, izoralari toshlar bilan qoplangan, tomi gumbazli, ikkinchi 
qavati kutubxona, kutubxonaning shifti pastak gumbazli bo‘lib, sodda muqarnaslar 
halqasi bilan to‘ldirilgan. Ikkinchi qavatga minoralarning biridagi zina orqali 
chiqiladi.
U o‘z davrida masjid, madrasa, darveshlar va musofirlar tunab qolishi 
mumkin bo‘lgan xonaqoh vazifasini bajargan. Chor Minor majmuasi Sharq 
me’morchilik an’analarini o‘zida mujassamlashtirgan, an’anaviy “Chor” uslubda
bunyod 
etilgan. 
Me’moriy obida bugungi kunda ham o‘z davridagi vazifasini saqlab qolgan.
U Buxoro shahridagi boshqa me’moriy obidalar qatorida YUNESKO 
tashkilotining “Butun Jahon madaniy yodgorliklari” ro‘yxatiga kiritildi. 
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan qabul qilingan 2000-yil 30-
avgustda “Madaniy meros obyektlarini muhofaza qilish va ulardan foydalanish” 
hamda 2008-yil 12-sentabr “Muzeylar to‘g‘risida”gi qonunlari madaniy meros 
obyektlarining huquqiy kafolatidir. Yuqoridagi qonunlar ijrosi sifatida me’moriy 
obidaning ta’mirtalab qismlari qayta tiklandi, yon-atroflari ko‘kalamzorlashtirildi.