O’zbеkiston aloqa va axborotlashtirish

muntazam yoki aksincha 
tarzda yuz 
berishiga ko’ra 
davriy, oraliq, nomuntazam inqirozlarga 
ajratish mumkin. 
Davriy inqirozlar 
ma’lum vaqt mobaynida takrorlanib turadi. 
Oraliq inqirozlar 
to’liq sikl buyicha yuz bermaydi. Siklning biron-
bir fazasida to’xtatiladi. Ular nisbatan uncha chuqur bo’lmay, qisqa 
muddat davom etadi. 
Nomuntazam inqirozlar 
biron-bir alohida sabablarga ko’ra yuz 
beradi. Masalan, tabiiy ofat, sel, to’fon, qurg’oqchilik tufayli iqtisodiyotda 
tang ahvolga tushishi mumkin. 
3. 
Takror ishlab chiqarish iisbatlarining buzilishi tavsifiga ko’ra 
inqirozlar ikkiga: ortiqcha ishlab chiqarish va taqchil ishlab chiqarish 
inqirozlariga bo’linadi. 
Tovarlarni ortiqcha ishlab chiqarish inqirozi 
turli naf keltiradigan ne’matlarni ko’p ishlab chiqarish, lekin ularni 
to’la sota olmaslikda namoyon bo’ladi.
Taqchil ishlab chiqarish inqirozi davrida muvozanat buzilib, 
yetishmovchilik natijasida tang ahvol
kelib chiqadi. 
Shunday qilib, 
iqtisodiyotning tang ahvolga tushishiga faqat ortiqcha ishlab chiqarish 
emas, balki taqchil ishlab chiqarish ham sabab bo’ladi. 
 
Asosiy tayanch tushunchalar:
Iqtisodiy muvozanat
- iqtisodiy jarayonlar, hodisalarning ikki yoki 
bir necha tomonining bir-biriga mos kelish holati. 
Xususiy
muvozanatlik
- bu ikkita o’zaro bog’liq bo’lgan iqtisodiy 
ko’rsatkichlar yoki iqtisodiyot tomonlarining miqdoran teng kelishi. 

---

268 
Umumiy muvozanatlik
- iqtisodiy jarayonlar, hodisalarning ikki yoki 
bir necha tomonining, eng avvalo yalpi talab va yalpi taklifning bir-biriga 
teng kelgan holati. 
Retsession farq
- yalpi sarflarning sof milliy mahsulot hajmidan kam 
bo’lgan miqdori.