Iqtisodiy bilim asoslari

SOTUVCHI VA XARIDOR O‘RTASIDAGI RAQOBAT
Sotuvchi bilan xaridorlar orasidagi raqobat yuqoridagilardan farq qiladi. Ular orasidagi raqobat 
sotuvchi va xaridorlar manfaatlarining bir-biriga qarama-qarshi ekanligida namoyon bo‘ladi. 
Bozorda sotuvchi o‘z tovarini iloji boricha qimmatroqqa sotishga intilsa, xaridor imkon qadar 
arzonroq sotib olishga harakat qiladi. Shu tariqa ular o‘rtasida raqobat paydo bo‘ladi.
“KIM OSHDI” SAVDOSI — AUKSION
“Kim oshdi” savdosi — sotuvchi yoki maxsus vositachi firma tomonidan uyushtiriladigan 
savdo tadbiridir. “Kim oshdi” savdosida nima, qayerda, qachon, qanday boshlang‘ich 
narxda sotilishi xaridorlarga oldindan e’lon qilinadi. Tovarni sotib olish niyatida bo‘lgan 
xaridorlar auksionga qatnashish badalini to‘laganlaridan so‘ng, e’lon qilingan kuni 
Sotuvchi va xaridor o‘rtasidagi raqobat
Auksion
belgilangan joyda ular ishtirokida auksion boshlanadi. Auksionchi har bir lotni, ya’ni 
auksionda qo‘yilgan tovar, uning miqdori va boshlang‘ich bahosini e’lon qiladi. Shundan 
so‘ng, xaridorlar ularga oldindan berilgan raqamlarni ko‘tarib, tovarni yuqoriroq bahoda 
sotib olish niyatlari borligini ovoz chiqarib aytishadi. Auksionchi har bir bahoni ovoz 
chiqarib uch marta aytib sanay boshlaydi. Bu paytda kimdir yana ham yuqoriroq bahoni 
aytsa, sanoq yana boshqatdan boshlanadi va hokazo. Savdo eng yuqori narxda sotib 
olmoqchi bo‘lgan yagona xaridor aniqlanguncha davom etadi. 

---