Farmatsevtika ishini tashkil

Mahsulotni sertifikatlashtirish bo‘yicha umumiy ma’Iumotlar
Sertifikatsiya so'zi lotin tilida «to‘g‘ri bajarilgan» m a’nosini 
a n g la ta d i. M a h su lo t « to ‘g ‘ri b ajarilg a n in i» bilish u c h u n , 
sertifikatsiya jarayoni amalga oshiriladi.
Sertifikatlashtirish — m ahsulot, jarayon yoki xizm atning 
belgilangan talablarga muvofiqligini yozma ravishda uchinchi 
tom ondan tasdiqlash jarayoni. Bunday tasdiqlanish, shu jum ladan, 
farmatsevtik m ahsulot uchun ham ommaviy e ’tiro f etilgan turi
— muvofiqlik sertifikatidir. «Muvofiqlik» atam asi belgilangan 
talablam ing rioya etilishini anglatadi.
Muvofiqlikni tasdiqlash jarayoni uchinchi tom onni (sertifikat- 
lashtirish idorasi) ishtirok etishini taqozo etadi. Sertifikatlashtirish 
idorasi (uchinchi tom on) — sotuvchi, ishlab chiqaruvchi (birinchi 
tom on) va iste’m olchi (ikkinchi tom on) lardan mustaqil bo ‘lishi 
lozim.
Farm atsevtik m ahsulot iste’mol tovarlarining o'ziga xos 
guruhini tashkil etadi, buning sababi shundaki, bu m ahsulotning 
sifatini faq at m axsus la b o ra to riy a sinovlari, shu ju m la d a n
kimyoviy, mikrobiologik va biologik tahlillar yordamida tasdiqlash 
mumkin. Y uqorida sanab o'tilgan sinovlar natijasida farmatsevtik 
m ah su lo t-n in g belgilangan talab larg a muvofiqligi — sifatini 
tasdiqlash uchun xizmat qiladi. Farmatsevtik mahsulotning sifatiga 
bo'lgan talablar sifat standartlarida (farm akopeya, farm akopeya 
maqolasi, vaqtincha farmakopeya maqolasi, korxona farmakopeya 
maqolasi, farmatsevtik m ahsulotni spesifikatsiya va hokazolar) 
kabi m e’yoriy — tahlil hujjatlarida aks ettirilgan.
Farmatsevtik mahsulotni sertifikatlashtirish ning asosiy maqsadi
— dori vositalari va tibbiy buyumlarning m e’yoriy hujjatlar majburiy 
talablariga muvofiqligini isbotlashdan iborat. Sertifikatlashtirish
130

---

tizimini yaratish orqali bu jarayonni amalga oshirish qoidalarini 
belgilash va boshqarish amalga oshiriladi.
Farmatsevtika mahsulotlarini sertifikatlashtirish huquqiy asosi 
0 ‘zR «Mahsulot va xizm atlam i sertifikatlashtirish to ‘g ‘risida», 
«Oziq-ovqat m ahsulotlarining sifati va xavfsizligi to ‘g ‘risida», 
«Iste’molchilaming huquqlarini himoya qilish», «Dori vositalari 
va farm atsev tik a fao liy ati t o ‘g ‘risida» q o n u n la ri, V azirlar 
M ahkam asi-ning 12.08.94 yil № 409, 03.11.2002 yil № 342, 
05.12.2002 yil № 427, 06.07.2004 yil № 318, 05.08.2004 yil №373 
sonli qarorlari hisoblanadi.
Muvofiqlikni tasdiqlash o ‘rnatilgan tartibda tashkil etilgan, 
o‘z ichiga qoidalar, yo‘riqnomalar va boshqaruv oiganini mujassam 
qilgan sertifikatlashtirish tizimi orqali amalga oshiriladi.
Um um iy holatda sertifikatlashtirish tizimi quyidagilardan 
tashkil topgan boMadi:
— tizim faoliyatining boshqaruvi va nazoratini olib boruvchi 
markaziy organ;
— sistema a ’zo (sertifikatlash idoralari, sinov laboratoriyalari 
va nazorat organ)lari;
— muvofiqligini tasdiqlash bo'yicha m e’yoriy hujjatlar;
— sertifikatlashtirish va inspeksion nazoratni tartib qoidalari.
Har qanday sertifikatlashtirish tizimida muvofiqlikni tasdiqlash
va muvofiqligi to ‘g‘risida m a’lum ot yetkazish bo'yicha ikki xil 
uslub qoMlaniladi: muvofiqlik sertifikati va muvoflqlik belgisi.