O‗zbekiston aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsion texnologiyalar davlat

Qo‟llab-quvvatlash 
Bu asosiy malakalar guruhi birinchi taqdim yetiladi, chunki: 

bu masofadan o‘qitish tajribasi jarayonida o‘quvchilarni qo‘llab-quvvatlaydigan 
davom yetuvchi usuldir 

u tabiati va kuchi darajasiga ko‘ra an‘anaviy yuzma-yuz sharoitdagi 
o‘qituvchilardan odatda talab qilinadigan qo‘llab-quvvatlash darajasidan farq 
qiladi. 
Bir o‘quvchi t‘yutor qo‘llab-quvvatlashining anchalik muhimligini mana bunday 
ta‘riflagan: 

---

“Men siz bilan t’yutorimning a’lo ishidan chuqur minnatdorchiligimni 
o’rtoqlashmochiman. O’quv jarayonida tinmay qo’llab-quvvatlashi va ishim 
bo’yicha muntazam ravishda fikr-mulohazalar bildirishi kursni tamomlashimga 
katta yordam berdi. Men ayniqsa o’quv jarayonini dam oldiradigan va hattoki 
ko’ngilochar bo’lishi uchun qilgan barcha xatti-harakatlarini yuqori baholayman. 
Men o’ylaymanki, uning o’quvchilar bilan qo’llab-quvvatlovchi, yain va ba’zan 
kulgili muloqot usuli boshida juda sovuq va uzolashgandek ko’rinishi mumkin 
bo’lgan barcha masofadan o’qitish kurslarida formula sifatida qo’llanishi 
mumkin.” 
Masofadan o‘qitishda ―o‘quvchini qo‘llab-quvvatlash‖ atamasi har xil 
ma‘nolarda qo‘llanadi, bu yesa esankiratib qo‘yishi mumkin. U ta‘lim muassasasi 
o‘quvchilarni qabul qilish, boshqarish, o‘qitish, maslahat berish va muloqot qilish 
uchun amalga oshiradigan barcha tadbirlarga tegishli bo‘lgan juda umumiy atama 
sifatida tez-tez qo‘llanadi. O‘quvchini qo‘llab quvvatlash quyidagicha ta‘riflanishi 
mumkin: 
“bu usullarning barchasi o’quv jarayonidan avval, uning davomida va 
undan keyin taniqsh o’quvchi yoki o’quvchilar guruhiga javob berishga qodir.” 
Biroq o‘quvchilarni qo‘llab-quvvatlashda t‘yutorlarning roli haqida 
gapirganimizda biz vazifalar va malakalarning yanada aniqroq to‘plamini nazarda 
tutamiz. Bular alohida o‘quvchilarning o‘quv jarayoniga fidokorligini ta‘minlash 
va ularning ayotidagi o‘qishga xalaqit berishi mumkin bo‘lgan muammolarni 
yechishiga yordam berish maqsadida ular bilan yaqin aloqani talab qiladi. 
―Tanish o‘quvchi yoki o‘quvchilar guruhi‖ atamasiga murojaat qilish ham 
masofadan o‘qitish tizimi t‘yutorligiga tegishli, chunki o‘quvchilarning umumiy 
tavsifini bila olgan, lekin shaxs sifatida ularga hech duch kelmasligi mumkin 
bo‘lgan kurs materiallarini yozuvchilaridan farqli ravishda t‘yutorlar o‘z 
o‘quvchilarini biladilar. Binobarin, o‘z o‘quvchilarining o‘ziga xos ehtiyojlarini 
qondirish maqsadida qo‘llab-quvvatlashning eng qulay yo‘llarini moslashtirish 
uchun eng to‘g‘ri keladigan shaxs t‘yutorlardir. 

---

Muntazam aloa va fikr-mulohazalar orqali t‘yutorlar hatto o‘quvchi ular 
bilan bog‘lanmasa ham, o‘quvchi o‘qish bilan band bo‘lsa ham yoki o‘qishi 
buzilganidan tashvishlansa ham, o‘zlarining o‘quvchilarini bilishlarini namoyish 
qilib, ―bilish jarayonining doimiy faolligini‖ ta‘minlaydilar. 
T‘yutor uchun qo‘llab-quvvatlash malakalari quyidagilardan iborat: 

muloqot 

undash 

muammoni hal qilish.