Mehnat muhofazasi

9.12. Yong‘in aloqasi va signalizatsiyasi
Yong‘in aloqasi va signalizatsiyasi yong‘inni o‘z vaqtida såzish, aniqlash
va u to‘g‘risida o‘t o‘chiruvchilarga xabar bårish uchun ishlatiladi. Ularga
tålå va radio aloqa, yong‘in signalizatsiyasi qurilmalari, elåktrik signal,
qo‘ng‘iroq va transport vositalarining signallari kiradi.
A, B va D katågoriyasidagi yong‘inga xavfli obyektlarda yong‘in
xabar båruvchilar (datchiklar) o‘rnatiladi. Ular yong‘in bo‘lgan taqdirda
qabul qilish apparatiga signal yuboradi. Bunday tizimlar yong‘in sig-
nalizatsiyasi dåb ataladi. Yong‘inni avtomatik signalizatsiya qurilmasi
to‘g‘ri va aylanasimon sxåmada o‘rnatiladi. Ular ishlatiladigan datchiklar
turiga bog‘liq holda issiqlik, tutun, muhofazalovchi va kombinat-
siyalashgan turlarga bo‘linadi. Bu qurilmalar yong‘in va muhofaza-yong‘in
turlariga bo‘linadi. Muhofaza-yong‘in tizimlari qimmatbaho matåriallar
saqlanadigan omborlarda, odamlar ko‘p bo‘ladigan tashkilot va
turarjoylarda ishlatiladi. Yong‘in va muhofaza-yong‘in signalizatsiyasining
asosiy elåmåntlariga yong‘in to‘g‘risida xabar båruvchi qurilma, qabul
qilish stansiyasi, aloqa liniyasi, kuchlanish manbai, tovush yoki yorug‘likli
signal qurilmasi kiradi.
Yong‘in avtomatik signalizatsiyasiga – APST-1, signalizatsiyali issiqlik
yong‘in qurilmasiga– STPU-1 lar misol bo‘la oladi. Ushbu qurilmalardagi
yong‘in to‘g‘risida avtomatik xabar båruvchi moslamalar muhitdagi issiqlik,
tutun va yorug‘lik enårgiyasining o‘zgarishini qayd etish asosida ishlaydi.

---

123
Yo‘naltiruvchi belgi.
Yo‘naltiruvchi belgi.
Yong‘in xavfsizlik narvoni.
O‘t o‘chirish asbobi
(ognetushitel).
Yong‘in sodir bo‘lganda
ishlatiladigan telefon.
Suv manbai mavjud.
Yong‘inga qarshi
kran.