Rivojlantirishning ilmiy asoslari va muammolari ilmiy tadqiqot markazi xalqaro menejment

Xorijiy operatsiyalarda kadrlar joyini o‘zgartirish. 
Xalqaro 
firmalar boshqaruv xodimlarini, odatda, mahalliy fuqarolar va 
ekspatriantlar (xorijdan kelgan kadrlar)ga bo‘lishadi. Ekspatriantlar o‘z 
navbatida kelib chiqish mamlakati fuqarolariga va uchinchi davlat 
fuqarolariga bo‘linadi. Bosh kompaniyadagidek, uning xorijiy filiallarida 
ham boshqarish lavozimlarining katta qismini, xorijdan ko‘chib kelganlar 
emas, balki mahalliy fuqarolar egallaydi. Yuqori malakali mahalliy 
kadrlar yetishmovchiligi sezilganda ekspatriantlar taklif etiladi. Masalan, 
Saudiya Arabistoni kabi mamlakatlarda shunday hol kuzatiladi. 
Harakatchanlik.
Ko‘pchilik odamlar, ayniqsa, ular doimiy yoki juda 
uzoq muddatga tayinlangan bo‘lsa, millatidan qat’iy nazar begona 
davlatga borib ishlashni xohlamaydi. Ko‘pchilik hollarda kompaniyalar 
xorijga borishni xohlamaydiganlar uchun sharoit yaratish maqsadida ish 

---

209 
joylarida yangi bo‘linmalar barpo qilishga majbur bo‘ladilar. Masalan, 
mahalliy kadrlarning bosh shtab-kvartira joylashgan davlatga borishni rad 
etishi, korporatsiyalarni ilmiy– Тekshiruv laboratoriya va hududiy 
idoralarni xorijda qurishiga sabab bo‘ladi. Rahbarlar boshqarish 
lavozimiga xodim tanlaganda ekspatriant mehnatidan foydalanish 
qiymatini ham hisobga olishi lozim. Odatda, firmalarga ekspatriantlarning 
xizmati, mahalliy boshqarish xodimlariga nisbatan qimmatga tushadi. 
Mamlakat tashqarisida professional tayyorgarlikni olganlar uchun yurist 
va buxgalterlik xizmatlaridan foydalanishga yo‘l qo‘ymaydigan litsenzion 
talablar kabi huquqiy to‘siqlar, shuningdek, immigratsion cheklashlar ham 
mavjud. Hukumatning yo‘riqnomalari to‘satdan va tez– Тez o‘zgarib 
turishi tufayli firmalar yetarlicha aniq bo‘lmagan sharoitda ishlaydilar.